Phòng vệ chính đáng

Cho tôi hỏi: Tối hôm trước tôi có đi chơi với bạn,lúc về trên đường tôi có bị hai thanh niên làng chặn đường muốn gây sự với tôi. Khi tôi đến nơi thì 2 thanh niên ra chặn xe tôi và không cho tôi đi. Tôi có nhìn thấy hai người họ có cầm 2 cây gậy dài và nói những câu nói khó nghe để xin tiền tôi.Tôi không cho thì họ đã dùng gậy đánh tôi. Tôi có chạy, trên đường chạy tôi có nhặt được một khúc gỗ,tôi quay lại và đánh trả làm cho hai thanh niên đó bị thương. Cho tôi hỏi tôi có phải là phòng vệ chính đáng không?.

Tư vấn của Luật Hùng Sơn

Cảm ơn bạn đã gửi câu hỏi đến cho Công ty Luật Hùng sơn và Cộng sự, chúng tôi xin tư vấn cho bạn như sau:

Như vậy bạn phải hiểu được phòng về chính đáng là như thế nào?

Theo căn cứ Điều 22 BLHS 2015 quy định về phòng vệ chính đáng như sau:

Điều 22 Phòng vệ chính đáng:

1. Phòng vệ chính đáng là hành vi của người vì bảo vệ quyền hoặc lợi ích chính đáng của mình, của người khác hoặc lợi ích của Nhà nước, của cơ quan, tổ chức mà chống trả lại một cách cần thiết người đang có hành vi xâm phạm các lợi ích nói trên.

Phòng vệ chính đáng không phải là tội phạm.

2. Vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng là hành vi chống trả rõ ràng quá mức cần thiết, không phù hợp với tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi xâm hại.

Người có hành vi vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng phải chịu trách nhiệm hình sự theo quy định của Bộ luật này.

Như vậy, khi xem xét một hành vi có được coi là phòng vệ chính đáng hay không cần hội tụ đủ các yếu tố:

– Thứ nhất, về phía nạn nhân:

Là người đang có hành vi xâm phạm đến các lợi ích của Nhà nước, của tổ chức, của cá nhân người phòng vệ hoặc của người khác (người thứ ba). Hành vi xâm phạm này phải là hành vi có tính chất nguy hiểm đáng kể. Mức độ đáng kể ở đây là tuỳ thuộc vào tính chất quan trọng của quan hệ xã hội bị xâm phạm, tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi tấn công của nạn nhân (người có hành vi xâm phạm). Trong tình huống này, người bị bạn đánh có ý định hành hung bạn. Sau khi bạn cố chạy họ vẫn đuổi theo để đánh bạn, hành vi này đe dọa trực tiếp đến tính mạng và sức khỏe của bạn.

– Thứ hai, về phía người phòng vệ:

Nếu thiệt hại do người có hành vi xâm phạm gây ra có thể là thiệt hại về tính mạng, sức khoẻ, có thể là thiệt hại về tài sản, nhân phẩm, danh dự hoặc các lợi ích xã hội khác, thì thiệt hại do người có hành vi phòng vệ gây ra chỉ có thể là thiệt hại tính mạng hoặc sức khoẻ về cho người có hành vi xâm phạm. Người kia gây tổn hại về sức khỏe cho bạn và sau đó bạn cũng gây tổn hại về sức khỏe lại cho người đó. Trường hợp này bạn đã nhặt được cây gậy bên đường và quay lại đánh họ. Hành vi này đã gây tổn hại đến sức khỏe đến người nạn nhân là người có ý định tấn công bạn.

– Thứ ba, hành vi chống trả là cần thiết.

Cần thiết là sự thể hiện tính không thể không chống trả, không thể bỏ qua trước một hành vi xâm phạm đến các lợi của xã hội. Khi đã xác định hành vi chống trả là cần thiết thì thiệt hại gây ra cho người có hành vi xâm phạm dù có lớn hơn thiệt hại mà người có hành vi xâm phạm gây ra cho người phòng vệ vẫn được coi là phòng vệ chính đáng. Mặc dù mức thương tích bạn gây ra cho người kia có thể lớn hơn mức thương tích bạn phải chịu nhưng điều này là cần thiết để bảo vệ sức khỏe đang bị đe dọa của mình.

Như vậy, bước đầu có thể thấy rằng bạn đang trong tình thế cần và có quyền phòng vệ chính đáng. Cho nên hành vi của bạn không vi phạm pháp luật