Trong những năm trở lại đây, các thuật ngữ như nhà thầu, nhà thầu phụ hay nhà thầu chính xuất hiện ngày càng nhiều… Tuy nhiên về khái niệm hay bản chất và các quy định liên quan đến những thuật ngữ này đôi khi còn vẫn là xa lạ hay bị nhiều người bỏ qua không tìm hiểu, không có sự phân biệt rõ ràng, rành mạch. Trong bài viết dưới đây, Luật Hùng Sơn sẽ giúp quý khách hàng tìm hiểu, làm rõ một số vấn đề quan trọng liên quan đến nhà thầu chính và nhà thầu phụ để trong thực tế, ở một số trường hợp nhất định thì chắc chắn sẽ giúp ích cho quý khách hàng.
Nhà thầu là gì? Nhà thầu chính là gì? Nhà thầu phụ là gì?
Nhà thầu là gì?
Nhà thầu còn được gọi theo cách khác là nhà thầu xây dựng được định nghĩa là một đơn vị hoặc tổ chức mà đơn vị hoặc tổ chức này mang đầy đủ những năng lực cần thiết để tiến hành xây dựng những công trình theo yêu cầu cho các chủ đầu tư. Theo đó, giữa chủ đầu tư và nhà thầu sẽ thông qua việc ký hợp đồng và nhà thầu sẽ thầu toàn bộ những dự án hay công việc liên quan đến công trình thực hiện.
Trong trường hợp nhà thầu được xem là nhà thầu chuyên nghiệp thì phải trang bị, đáp ứng đầy đủ những loại văn bản pháp lý hay các loại giấy tờ cần thiết cùng với đáp ứng những yếu tố sau đây:
- Có giấy phép đăng ký kinh doanh kèm theo các chứng chỉ hành nghề liên quan
- Nhà thầu phải có một đội ngũ kiến trúc sư, giám sát viên, đội ngũ chỉ huy công trình hay kỹ thuật viên… cùng với việc sở hữu đầy đủ các kỹ năng cần thiết và kiến thức liên quan đến công việc
- Bên cạnh đó là một đội ngũ công nhân làm việc, thi công các công trình với dày dặn kinh nghiệm, lành nghề
Chỉ khi mà các nhà thầu trang bị và có đầy đủ những điều kiện, yêu cầu như phân tích ở trên thì các chủ đầu tư mới có cơ sở để tin tưởng, an tâm giao công việc của mình cho họ trong quá trình thiết kế cùng việc thi công các công trình của mình. Các nhà đầu tư sẽ không thể an tâm giao những công trình của họ với giá trị có thể lên tới hàng trăm, hàng nghìn tỉ của mình vào tay của những nhà thầu mà chưa đạt được chuẩn trong công việc hay làm việc một cách thiếu chuyên nghiệp. Bất kỳ nhà đầu tư nào cần cho họ những nhà thầu mà có tinh thần trách nhiệm cao cũng như có năng lực tốt và đặc biệt là khi công trình thi công của họ có vấn đề xảy ra vấn đề thì chủ thầu dám đứng ra chịu trách nhiệm.
Nhà thầu chính là gì?
Nhà thầu chính được quy định là nhà thầu mà chịu trách nhiệm trong các công việc việc là tham gia dự thầu, đứng tên mình trong quá trình dự thầu và trực tiếp thực hiện việc ký và thực hiện các nội dung của hợp đồng nếu là nhà thầu của mình được lựa chọn. Theo quy định thì nhà thầu chính ở đây có thể là một nhà thầu độc lập riêng hoặc nhà thầu chính có thể là thành viên của những nhà thầu liên danh khác
Nhà thầu chính theo quy định còn phải có trách nhiệm về vấn đề chịu trách nhiệm liên quan đến chất lượng , khối lượng hay về tiến độ công trình và những trách nhiệm liên quan khác đối với chính phần công việc mà công việc đó do nhà thầu phụ thực hiện.
Nhà thầu phụ là gì?
Nhà thầu phụ được quy định là nhà thầu mà thực hiện tham gia vào việc thực hiện những gói thầu mà nhà thầu phụ đã tiến hành ký kết các điều khoản với nhà thầu chính thông qua hợp đồng và thực hiện đúng các nội dung của hợp đồng đó. Trong nhà thầu phụ có nhà thầu phụ đặc biệt được xem là những nhà thầu phụ mà đảm nhiệm việc thực hiện các công việc quan trọng liên quan đến gói thầu mà do nhà thầu chính tự đề xuất trong nội dung của hồ sơ đề xuất và hồ sơ dự thầu dựa trên cơ sở yêu cầu là được ghi cụ thể trong các hồ sơ yêu cầu và hồ sơ mời thầu. Các nhà thầu phụ này sẽ trực tiếp làm việc với nhà thầu chính chứ không phải làm việc với các nhà đầu tư.
Theo đó, nhà thầu phụ được coi là nhà thầu sẽ tham gia vào việc thực hiện các nội dung của gói thầu dựa theo hợp đồng mà các nhà thầu phụ được ký với các nhà thầu chính. Bên cạnh đó,việc ký kết và sử dụng nhà thầu phụ về bản chất sẽ không thể làm thay đổi đi những trách nhiệm pháp lý của nhà thầu chính.Vì vậy mà các nhà thầu phụ sẽ không phải là nhà thầu mà phải chịu trách nhiệm liên quan đến việc tham gia việc đấu thầu. Nhưng những công việc xung quanh mà liên quan đến quá trình cung cấp vật tư hay thiết bị, thí nghiệm hiện trường, thì đây là những công việc mà nhà thầu phụ vẫn có liên quan và phải chịu sự giám sát của các nhà thầu chính. Tuy nhiên, nhà thầu chính sẽ phải chịu trách nhiệm.
Quy định về nhà thầu trong xây dựng
Quy định chung về nhà thầu trong doanh nghiệp
Thứ nhất, các quy định về các vấn đề pháp lý của doanh nghiệp
Nhà thầu theo quy định thì cần phải được thành lập một cách hợp pháp theo các quy định của pháp luật cùng với đội ngũ ban lãnh đạo có đầy đủ các giấy tờ, chứng chỉ phù hợp với yêu cầu của công việc như giấy tờ đăng ký thành lập doanh nghiệp, giấy đăng ký kinh doanh trong từng lĩnh vực, chứng chỉ hành nghề liên quan và đáp ứng điều kiện về số vốn điều lệ cho loại hình doanh nghiệp hoạt động hay nhân sự tối thiểu cần thiết
Thứ hai, những quy định liên quan đến năng lực xây dựng
Bên cạnh các chứng chỉ hành nghề chung ở phần thứ nhất thì các đơn vị trong lĩnh vực xây dựng thì phải bắt buộc có chứng chỉ là chứng chỉ năng lực xây dựng thì mới được phép tham gia vào các hoạt động như đấu thầu và thi công.
Thứ ba, những quy định về các trách nhiệm của nhà thầu
Các nhà thầu phải chịu trách nhiệm cho những phần việc của mình như thực hiện đúng và đầy đủ, chịu trách nhiệm theo hợp đồng, có trách nhiệm bên cạnh tuân thủ các quy định của pháp luật còn phải có trách nhiệm trong việc đảm bảo các quy định về an toàn lao động, vệ sinh lao động trong quá trình xây dựng, thi công công trình và nghĩa vụ bảo hành công trình.
Các quy định về trách nhiệm của nhà thầu trên nhằm mục đích đảm bảo đầy đủ các quyền lợi cũng như nghĩa vụ của các nhà thầu khi tiến hành ký kết hợp đồng hợp tác với các chủ đầu tư.
Quy định về nhà thầu phụ
Trong quan hệ đấu thầu thi nhà thầu phụ đóng vai trò vô cùng quan trọng. Nhà thầu phụ mặc dù không phải nhà thầu trực tiếp tham gia vào dự thầu nhưng nhà thầu phụ là nhân tố, là điều kiện chính để giúp cho các nhà thầu chính có thể thực hiện đầy đủ, hiệu quả gói thầu đối với những nội dung, phần công việc mà nhà thầu chính không có năng lực để tiến hành thực hiện.
Thứ nhất, những quy định trong đấu thầu mà có sử dụng nhà thầu phụ
Theo quy định tại Chương VI, Phần thứ nhất, điều 12 của TT 01/2015 quy định cụ thể như sau:
- Việc sử dụng các nhà thầu phụ hay không sử dụng các nhà thầu phụ thì cũng sẽ không ảnh hưởng đến các quy định về quyền và trách nhiệm của các nhà thầu.
- Các nhà thầu phụ sẽ được phép ký kết hợp đồng với nhà thầu chính nhưng phải được quy định cụ thể trong danh sách các nhà thầu phụ ở trong hồ sơ dự thầu.
- Các nhà thầu vẫn phải chịu trách nhiệm hoàn toàn với các chủ đầu tư về vấn đề chất lượng, tiến độ, khối lượng của công việc mặc dù công việc thực hiện có đạt hiệu quả hay không đạt hiệu quả. Bên cạnh đó, các nhà thầu phụ thì phải thực hiện chịu trách nhiệm với các nhà thầu chính.
- Đối với trường hợp mà trong hợp đồng không có các nhà thầu phụ, khi muốn thay thế các nhà thầu phụ thì phải có được sự chấp thuận, đồng ý của các chủ đầu tư.
- Về giá trị của hợp đồng đối với các nhà thầu phụ thì theo quy định không được phép vượt quá số tỉ lệ phần trăm so với giá trị của những hợp đồng giữa chủ đầu tư với nhà thầu, các điều kiện cụ thể được quy định rõ trong hợp đồng.
- Các nhà thầu phụ không được phép thay đổi sang những công việc khác so với các công việc mà trong hồ sơ dự thầu đã được bàn giao cho. Cùng với đó, các nhà thầu phụ sẽ có những yêu cầu khác nữa và các yêu cầu này sẽ được quy định cụ thể trong hồ sơ dự thầu
Thứ hai, các quy định liên quan đến hợp đồng nhà thầu phụ
Hợp đồng nhà thầu phụ được định nghĩa là một loại hợp đồng mà được ký kết giữa nhà thầu phụ với nhà thầu chính nhằm mục đích để đạt được những thỏa thuận xung quanh vấn đề, việc thực hiện nội dung của gói thầu mà sau quá trình đấu thầu thì các nhà thầu đã đạt được, có được
Hợp đồng nhà thầu phụ này cũng chính là cơ sở, tiền đề để xác định, hoạch định được các vấn đề mà nhà thầu phụ tham gia về tỷ lệ công việc hay phạm vi của công việc. Cùng với đó, đây cũng được coi là cơ sở cho việc xác định nghĩa vụ và quyền trong việc thực hiện các gói thầu của các nhà thầu phụ và cả các nhà thầu.
Hơn nữa, vì hợp đồng nhà thầu phụ chính là căn cứ xác lập mối quan hệ giữa nhà thầu phụ và nhà thầu chính cũng như là căn cứ, cơ sở để ghi nhận sự thỏa thuận giữa các bên nên tất cả các nội dung được quy định trong các hợp đồng nhà thầu phụ thì đều phải đáp ứng một yêu cầu chúng là đồng bộ, thống nhất so với hợp đồng thầu chính mà đã được ký kết với các chủ đầu tư. Theo các quy định của pháp luật thì hợp đồng nhà thầu phụ cũng cần phải tuân thủ, đáp ứng đầy đủ những nội dung như sau:
- Các đơn vị ký kết hợp đồng nhà thầu phụ cần phải đáp ứng đầy đủ những năng lực nhất định, phù hợp với gói thầu thực hiện.
- Trong trường hợp mà thầu phụ không nằm trong danh sách hồ sơ dự thầu thì muốn được tham gia phải sự chấp thuận đồng ý của chủ đầu tư.
- Các tổng thầu sẽ không được phép giao lại tất cả những hạng mục, nội dung công việc đã được quy định trong hợp đồng cho các nhà thầu phụ thực hiện. Trong trường hợp nhà thầu chính không phải là nhà thầu trong nước mà là nhà thầu nước ngoài thì chỉ khi các nhà thầu phụ của Việt Nam không thể đáp ứng được các nội dung của gói thầu thì mới phép ký kết hợp đồng với nhà thầu phụ nước ngoài.
- Trong hợp đồng nhà thầu phụ thì nhà thầu phụ được quy định là có đầy đủ tất cả nghĩa vụ và quyền của bên mà được nhận thầu.
Phân biệt nhà thầu chính và nhà thầu phụ
| Các tiêu chí phân biệt | Nhà thầu chính | Nhà thầu phụ |
| Căn cứ pháp lý quy định | – Luật đấu thầu
– TT 01/2015/TT-BKHĐT |
|
| Định nghĩa | Nhà thầu chính được quy định là nhà thầu mà chịu trách nhiệm trong các công việc việc là tham gia dự thầu, đứng tên mình trong quá trình dự thầu và trực tiếp thực hiện việc ký và thực hiện các nội dung của hợp đồng nếu là nhà thầu của mình được lựa chọn. Theo quy định thì nhà thầu chính ở đây có thể là một nhà thầu độc lập riêng hoặc nhà thầu chính có thể là thành viên của những nhà thầu liên danh khác
|
Nhà thầu phụ được quy định là nhà thầu mà thực hiện tham gia vào việc thực hiện những gói thầu mà nhà thầu phụ đã tiến hành ký kết các điều khoản với nhà thầu chính thông qua hợp đồng và thực hiện đúng các nội dung của hợp đồng đó.
Nhà thầu phụ đặc biệt được xem là những nhà thầu phụ mà đảm nhiệm việc thực hiện các công việc quan trọng liên quan đến gói thầu mà do nhà thầu chính tự đề xuất trong nội dung của hồ sơ đề xuất và hồ sơ dự thầu dựa trên cơ sở yêu cầu là được ghi cụ thể trong các hồ sơ yêu cầu và hồ sơ mời thầu. Các nhà thầu phụ này sẽ trực tiếp làm việc với nhà thầu chính chứ không phải làm việc với các nhà đầu tư. |
| Cơ sở để phát sinh hợp đồng | Thông qua việc ký hợp đồng trực tiếp giữa nhà thầu chính với các chủ đầu tư | Thông qua việc ký hợp đồng giữa nhà thầu chính với nhà thầu phụ |
| Vị trí tương quan so với các chủ đầu tư | Được coi là những đối tác có mối quan hệ trực tiếp với chủ đầu tư. Các quy định về nghĩa vụ và quyền được tiến hành xác lập dựa trên những cơ sở, thỏa thuận giữa chủ đầu tư với nhà thầu chính | Nhà thầu phụ không giống với nhà thầu chính, với chủ đầu tư thì nhà thầu phụ không có mối liên hệ trực tiếp mà chỉ thực hiện những nội dung công việc đã kí kết trong quan hệ với nhà thầu chính |
| Trách nhiệm phải thực hiện | Phải chịu trách nhiệm trước các chủ đầu tư về những nội dung chất lượng, khối lượng, tiến độ công việc cùng với các nghĩa vụ, trách nhiệm khác đối với ngay cả những phần việc mà do nhà thầu phụ chịu trách nhiệm thực hiện | Chỉ phải làm những công việc mà đã được kê khai cụ thể được thể hiện trong hồ sơ dự thầu về việc sử dụng các nhà thầu phụ |
| Nghĩa vụ phải thực hiện | – Phải chịu trách nhiệm theo nội dung hợp đồng với chủ đầu tư về về khối lượng, tiến độ, chất lượng, tiến độ và các nghĩa vụ khác…
– Phải cam kết rằng khi có những yêu cầu từ phía chủ đầu tư thì sẽ những cử đại diện có đầy đủ năng lực, thẩm quyền để tiến hành giải quyết những công việc bị vướng mắc – cùng với đó là trách nhiệm cung cấp đầy đủ, kịp thời các tài liệu,hồ sơ để phục vụ báo thẩm định…. theo yêu cầu |
– Chắc chắn, đảm bảo thực hiện đầy đủ và đúng hạn những công việc mà được nhà thầu chính giao
– Tiến hành kê khai đúng tình hình, tiến độ công việc để nhà thầu chính nắm bắt |
Lưu ý đối với gói thầu khi có nhà thầu phụ tham gia
Khi tiến hành đánh giá hồ sơ dự thầu của những nhà thầu chính thì kinh nghiệm và năng lực của các nhà thầu phụ sẽ không được coi là tiêu chí để xem xét (trừ những trường hợp đặc biệt đó là hồ sơ mời thầu có quy định rằng cho phép được sử dụng các nhà thầu phụ đặc biệt). Do vậy mà chính bản thân các nhà thầu chính phải đáp ứng các yêu cầu, các tiêu chí về năng lực và kinh nghiệm
Việc tiến hành sử dụng nhà thầu phụ để thực hiện đối với những gói thầu xây lắp thì phải tuân thủ theo quy định về tỷ lệ phần trăm. Theo quy định của pháp luật trong lĩnh vực đấu thầu hiện nay thì không có quy định rõ ràng, cụ thể về tỷ lệ phần trăm được sử dụng nhà thầu phụ. Chính vì lẽ đó mà sẽ tùy theo tính chất của gói thầu hay về quy mô của công trình thì khi đó, chủ đầu tư sẽ đưa ra những quy định riêng về tỷ lệ phần trăm được sử dụng đối với nhà thầu phụ cho phù hợp với dự án, công trình.
Tuy nhiên trên thực tế thì việc để các chủ đầu tư đưa ra tỷ lệ phần trăm sử dụng các nhà thầu phụ là tương đối khó khăn vì bên cạnh phải phù hợp với tính chất của gói thầu và quy mô của gói thầu thì việc đưa ra tỷ lệ phần trăm này còn phải tránh được các trường hợp các nhà thầu lợi dụng cơ sở được phép sử dụng nhà thầu phụ để thực hiện mục đích chuyển nhượng thầu hoặc lồng ghép, đưa các nhà thầu phụ mà có năng lực, trình độ yếu kém vào thực hiện gói thầu dẫn đến hệ quả là ảnh hưởng trực tiếp tới chất lượng và tiến độ công trình.
Trên đây là toàn bộ những nội dung bài viết của chúng tôi liên quan tới vấn đề nhà thầu chính và nhà thầu phụ. Hy vọng những kiến thức của Luật Hùng Sơn cung cấp sẽ giúp ích được nhiều cho quý khách hàng trong công việc cũng như trong cuộc sống. Nếu còn những vấn đề pháp lý cần giải đáp, hãy liên hệ trực tiếp với chúng tôi.
- Tìm hiểu lương trung bình ở Úc là bao nhiêu? - 25/05/2023
- Bộ công an là gì? Cơ cấu tổ chức của Bộ công an - 25/05/2023
- Chi phí quảng cáo hạch toán vào tài khoản nào? - 25/05/2023
