Khi nhắc đến các tác phẩm sách, văn học, nghệ thuật… chúng ta thường nghe đến “tác quyền”. Vậy tác quyền là gì? Những tác phẩm nào sẽ được bảo hộ tác quyền? Hãy theo dõi bài viết sau để không bỏ qua những lưu ý quan trọng nhé.
1. Tác quyền là gì?
Tác quyền hay còn được gọi là quyền tác giả. Theo Khoản 2 Điều 4 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005, đây là quyền của cá nhân, tổ chức đối với tác phẩm do mình sở hữu hoặc sáng tạo ra.
Quyền tác giả được quy định tại Luật Sở hữu trí tuệ như một công cụ để bảo vệ cho tác phẩm không bị vi phạm bản quyền.
2. Các loại hình tác phẩm được bảo hộ quyền tác giả
Theo Khoản 1, Khoản 2 Điều 14 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005 có quy định về những loại hình tác phẩm được bảo hộ quyền tác giả như sau:
- Tác phẩm văn học, nghệ thuật và khoa học:
- Tác phẩm khoa học, văn học, giáo trình, sách giáo khoa, các tác phẩm được thể hiện dưới dạng chữ viết;
- Tác phẩm báo chí;
- Bài giảng, bài phát biểu, bài nói khác;
- Tác phẩm âm nhạc;
- Tác phẩm sân khấu;
- Tác phẩm điện ảnh;
- Tác phẩm tạo hình, mỹ thuật ứng dụng;
- Tác phẩm kiến trúc;
- Tác phẩm nhiếp ảnh;
- Sơ đồ, bản họa đồ, bản đồ, bản vẽ có liên quan đến kiến trúc, địa hình, công trình khoa học;
- Tác phẩm văn học, nghệ thuật dân gian;
- Chương trình máy tính, sưu tập dữ liệu.
- Các tác phẩm phái sinh (bao gồm các tác phẩm được dịch từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác, tác phẩm cải biên, phóng tác, biên soạn, chuyển thể, chú giải, tuyển chọn). Các tác phẩm phái sinh cũng chỉ được bảo hộ nếu không làm phương hại đến quyền tác giả đối với tác phẩm đã được dùng để làm tác phẩm phái sinh.
Ngoài ra, dưới đây là một số tác phẩm sẽ không được bảo hộ quyền tác giả:
- Tin tức thời sự thuần túy đưa tin;
- Các văn bản quy phạm pháp luật, văn bản hành chính hay văn bản khác thuộc về lĩnh vực tư pháp cũng như bản dịch chính thức của tác phẩm đó;
- Hệ thống, quy trình, phương pháp hoạt động và khái niệm, số liệu, nguyên lý.
Các tác phẩm được bảo hộ quyền tác giả theo quy định đều phải do tác giả trực tiếp sáng tạo ra bằng lao động trí tuệ của chính mình mà không có sự sao chép từ tác phẩm của người khác.
3. Nội dung của tác quyền là gì?
Quyền tác giả hiện nay bao gồm quyền nhân thân và quyền tài sản.
3.1 Quyền nhân thân
Quyền nhân thân của tác giả sẽ bao gồm:
- Đặt tên cho tác phẩm;
- Đứng tên thật hoặc đứng tên bằng bút danh trên tác phẩm; được nêu tên thật hoặc bút danh khi tác phẩm được công bố, sử dụng;
- Công bố tác phẩm hoặc có quyền cho người khác công bố tác phẩm;
- Bảo vệ sự toàn vẹn của tác phẩm, không cho người khác sửa chữa hay cắt xén, xuyên tạc tác phẩm dưới bất kỳ hình thức nào gây phương hại đến uy tín, danh dự của tác giả.
3.2 Quyền tài sản
Quyền tài sản của tác giả sẽ bao gồm:
- Làm tác phẩm phái sinh;
- Biểu diễn tác phẩm đó trước công chúng;
- Sao chép tác phẩm;
- Nhập khẩu, phân phối bản gốc hoặc bản sao của tác phẩm;
- Truyền đạt tác phẩm của tác giả đến công chúng bằng các phương tiện vô tuyến, hữu tuyến, mạng thông tin điện tử hoặc bất kỳ phương tiện kỹ thuật nào khác;
- Cho thuê bản gốc hoặc bản sao của chương trình máy tính, tác phẩm điện ảnh.
4. Thời hạn bảo hộ quyền tác giả là bao lâu?
Theo Điều 27 Luật Sở hữu trí tuệ năm 2005, thời hạn bảo hộ quyền tác giả được quy định như sau:
- Các quyền nhân thân sau sẽ được bảo hộ vô thời hạn:
- Đặt tên cho tác phẩm;
- Đứng tên thật hoặc đứng tên bằng bút danh trên tác phẩm; được nêu tên thật hoặc bút danh khi tác phẩm được công bố, sử dụng;
- Bảo vệ sự toàn vẹn của tác phẩm, không cho người khác sửa chữa hay cắt xén, xuyên tạc tác phẩm dưới bất kỳ hình thức nào gây phương hại đến uy tín, danh dự của tác giả.
- Đối với quyền nhân thân công bố tác phẩm hoặc cho người khác công bố tác phẩm:
- Tác phẩm nhiếp ảnh, điện ảnh, mỹ thuật ứng dụng, tác phẩm khuyết danh: thời hạn bảo hộ là 75 năm kể từ khi được công bố lần đầu tiên;
- Với các tác phẩm nhiếp ảnh, điện ảnh, mỹ thuật ứng dụng chưa được công bố trong thời hạn 25 năm kể từ khi tác phẩm đó được định hình thì có thời hạn bảo hộ là 100 năm kể từ khi tác phẩm đó được định hình;
- Với tác phẩm khuyết danh, khi thông tin về tác giả xuất hiện thì thời hạn bảo hộ được tính là suốt cuộc đời tác giả và 50 năm tiếp theo năm mà tác giả chết; nếu thuộc vào trường hợp có đồng tác giả thì thời hạn bảo hộ sẽ chấm dứt vào năm thứ 50 sau năm mà đồng tác giả cuối cùng chết.
- Các tác phẩm không thuộc vào loại hình nào như trên thì thì thời hạn bảo hộ được tính là suốt cuộc đời tác giả và 50 năm tiếp theo năm mà tác giả chết; nếu thuộc vào trường hợp có đồng tác giả thì thời hạn bảo hộ sẽ chấm dứt vào năm thứ 50 sau năm mà đồng tác giả cuối cùng chết.
- Thời hạn bảo hộ sẽ chấm dứt vào 24 giờ ngày 31/12 của năm chấm dứt thời hạn bảo hộ tác quyền.
- Tác phẩm nhiếp ảnh, điện ảnh, mỹ thuật ứng dụng, tác phẩm khuyết danh: thời hạn bảo hộ là 75 năm kể từ khi được công bố lần đầu tiên;
Trên đây là một số thông tin hữu ích giúp bạn hiểu tác quyền là gì. Ngoài ra, nếu như bạn còn vướng mắc về vấn đề nào chưa được giải đáp, hãy liên hệ ngay với hotline 0964.509.555 để được tư vấn và hỗ trợ tận tình.
- Thành lập trung tâm tư vấn du học như thế nào? - 22/02/2023
- Tìm hiểu FTA gồm những nước nào? - 22/02/2023
- Điều kiện và thủ tục mở lớp dạy thêm ở nhà theo quy định - 22/02/2023
