Bạn đang sở hữu một giải pháp kỹ thuật mới hoặc một phát minh mới? Bạn có ý định bảo hộ cho ý tưởng của riêng mình nhưng đang phân vân không biết điều kiện bảo hộ đối với giải pháp hữu ích là gì? Bài viết sau đây, chúng tôi sẽ giúp bạn tìm hiểu chi tiết về khái niệm giải pháp hữu ích cũng như những điều kiện và quy trình đăng ký bảo hộ giải pháp hữu ích theo Luật Sở hữu trí tuệ Việt Nam.
I. Giải pháp hữu ích là gì?
Giải pháp hữu ích được hiểu là một giải pháp kỹ thuật dưới dạng sản phẩm như máy móc, thiết bị, dụng cụ, linh kiện,… Hoặc một quy trình như quy trình công nghệ, các phương pháp chẩn đoán, dự báo, xử lý, sản xuất,… Nó phải được tạo ra từ hoạt động lao động sáng tạo của con người chứ không phải sản phẩm của tự nhiên.
Giải pháp hữu ích là một dạng đặc biệt của sáng chế
Mục đích của giải pháp hữu ích là cải tiến hoặc tăng thêm chức năng của những sáng chế trước đó thông qua việc ứng dụng các quy luật tự nhiên. Những đóng góp này có khả năng ứng dụng trong lĩnh vực kinh tế, xã hội. Nó giúp sản phẩm trở nên hữu ích hơn trong đời sống thực tiễn.
Ví dụ: Con người phát minh ra xe đạp – sản phẩm này chính là một sáng chế. Tuy nhiên sau đó có người lại tạo ra điện cho xe đạp. Đây gọi là một giải pháp hữu ích. Nó giúp cho con người có thể di chuyển nhanh hơn, tiết kiệm được nhiều công sức và thời gian. Nói tóm lại, giải pháp hữu ích là giải pháp kỹ thuật hướng đến lợi ích cho người sử dụng.
II. Đăng ký giải pháp hữu ích là gì? Có bắt buộc không?
Quá trình tạo ra một giải pháp hữu ích khá phức tạp. Nó đòi sự đầu tư nghiêm túc về thời gian, công sức và cả tiền bạc. Chính vì thế, ngay sau khi giải pháp hữu ích được chế tạo thành công thì chúng ta cần xác lập quyền sở hữu trí tuệ cho sáng chế ấy. Việc đăng ký bảo hộ cho giải pháp hữu ích không bắt buộc. Tuy nhiên đây là việc làm cần thiết. Mục đích là để đăng ký chủ sở hữu bản quyền, tránh sự ăn cắp từ chủ thể khác.
Đăng ký bảo hộ đối với giải pháp hữu ích là căn cứ nhằm xác lập quyền sở hữu và tính độc quyền dành cho mỗi phát minh của con người. Giải pháp hữu ích sau khi hoàn tất các thủ tục đăng ký bảo hộ sẽ được sự công nhận và bảo hộ của nhà nước.
Tại sao cần đăng ký giải pháp hữu ích?
Việc đăng ký tính độc quyền cho giải pháp hữu ích mang đến nhiều lợi ích. Nó góp phần đem lại lợi nhuận kinh tế cho chủ sở hữu của sáng chế đó. Chẳng hạn như tăng năng suất lao động, tăng mức sản lượng, tiết kiệm nguồn nhiên liệu từ việc khai thác giải pháp hữu ích, chuyển quyền sử dụng hoặc bán các giải pháp hữu ích cho một tổ chức hay cá nhân nào khác.
III. Điều kiện bảo hộ đối với giải pháp hữu ích
Một phát minh hay sáng chế được bảo hộ thông qua hình thức cấp bằng độc quyền giải pháp hữu ích khi đáp ứng đủ các điều kiện sau:
- Có tính mới.
- Có khả năng áp dụng trong công nghiệp.
IV. Các đối tượng không được đăng ký giải pháp hữu ích
Theo quy định của Luật Sở hữu trí tuệ, những đối tượng sau đây sẽ không được đăng ký bảo hộ giải pháp hữu ích:
- Phát minh, lý thuyết khoa học, phương pháp toán học.
- Sơ đồ, kế hoạch, quy tắc và những phương pháp nhằm thực hiện các hoạt động trí óc, huấn luyện vật nuôi, thực hiện trò chơi, kinh doanh, chương trình máy tính.
- Cách thức thể hiện thông tin.
- Giải pháp mang đặc tính thẩm mỹ.
- Giống thực vật, động vật
- Quy trình sản xuất thực vật, động vật chủ yếu mang bản chất sinh học mà không phải là quy trình vi sinh.
- Phương pháp phòng ngừa, chẩn đoán và chữa bệnh cho người và động vật.
Điều kiện đăng ký bảo hộ giải pháp hữu ích là gì?
V. Thủ tục đăng ký bảo hộ đối với giải pháp hữu ích
Để thực hiện các thủ tục đăng ký bảo hộ đối với giải pháp hữu ích, chủ sở hữu cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ cần thiết. Đồng thời tuân thủ đúng quy trình theo quy định của Luật Sở hữu trí tuệ Việt Nam. Cụ thể là:
1. Hồ sơ
Những giấy tờ cần thiết mà chủ sở hữu cần chuẩn bị để làm thủ tục đăng ký bảo hộ đối với giải pháp hữu ích gồm có:
- Tên của giải pháp hữu ích.
- Mô tả kỹ thuật ngắn gọn, các hình vẽ, sơ đồ (nếu có).
- Những giải pháp kỹ thuật đã biết trước khi có Sáng chế cùng những nhược điểm và hạn chế.
- Một số trường hợp áp dụng cụ thể để chứng minh tính hiệu quả của giải pháp hữu ích.
- Thông tin của chủ sở hữu sáng chế.
- Thông tin tác giả/đồng tác giả.
Những giấy tờ cần thiết khi đăng ký bảo hộ đối với giải pháp hữu ích
2. Quy trình
Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, chủ sở hữu giải pháp hữu ích sẽ thực hiện quy trình đăng ký bảo hộ theo trình tự sau:
Tiếp nhận đơn
Người nộp đơn đăng ký bảo hộ giải pháp hữu ích có thể nộp đơn đăng ký qua 1 trong 2 cách thức đó là:
- Nộp đơn đăng ký trực tiếp.
- Gửi đơn đăng ký gián tiếp qua bưu điện đến trụ sở Cục Sở hữu trí tuệ.
Thẩm định hình thức đơn
Cục sở hữu trí tuệ sẽ tiến hành kiểm tra việc tuân thủ các quy định về hình thức đối với đơn. Bên cạnh đó là xem xét yêu cầu duy trì hiệu lực trong vòng 1 tháng kể từ ngày nhận được yêu cầu. Dựa vào đây, Cục Sở hữu trí tuệ sẽ ra kết luận đơn có hợp lệ hay không.
Trường hợp hồ sơ không hợp lệ, Cục Sở hữu trí tuệ ấn định thời hạn 2 tháng kể từ ngày ra thông báo. Lúc này người yêu cầu sẽ tiến hành sửa chữa thiếu sót hoặc có ý kiến phản hồi. Sau thời hạn trên, nếu người yêu cầu không sửa chữa thiếu sót hoặc sửa chữa thiếu sót không đạt yêu cầu, không có ý kiến phản đối hay ý kiến phản đối không xác đáng thì Cục Sở hữu trí tuệ sẽ ra quyết định từ chối duy trì hiệu lực của văn bằng bảo hộ.
Quy trình thực hiện đăng ký bảo hộ đối với giải pháp hữu ích
Công bố đơn
Cục Sở hữu trí tuệ sẽ tiến hành ghi nhận vào Sổ đăng ký quốc gia về sáng chế. Sau đó đưa ra thông báo về việc duy trì hiệu lực văn bằng bảo hộ. Cuối cùng là công bố trên Công báo sở hữu công nghiệp đối với những đơn có hình thức hợp lệ.
Thẩm định nội dung đơn
Mục đích thẩm định nội dung đơn là nhằm đánh giá khả năng được bảo hộ đối với đối tượng nêu trong đơn theo điều kiện bảo hộ. Thông qua đó xác định phạm vi bảo hộ tương ứng.
Ra quyết định cấp/từ chối cấp văn bằng bảo hộ
– Khi đối tượng nêu trong đơn không đáp ứng được các yêu cầu về bảo hộ, Cục Sở hữu trí tuệ sẽ ra quyết định từ chối việc cấp văn bằng bảo hộ.
– Trường hợp đối tượng nêu trong đơn đáp ứng đầy đủ các yêu cầu về bảo hộ. Đồng thời người đăng ký sáng chế nộp đầy đủ lệ phí và đúng hạn thì Cục Sở hữu trí tuệ ra quyết định cấp văn bằng bảo hộ theo đúng luật lệ.
VI. Thời hạn bảo hộ giải pháp hữu ích là bao lâu?
Giải pháp hữu ích được cấp bằng độc quyền với hiệu lực 10 năm kể từ ngày cấp đến hết ngày nộp đơn/ngày nộp đơn quốc tế. Trong đó, hiệu lực bảo hộ cần được duy trì hàng năm.
Thời hạn bảo hộ giải pháp hữu ích có hiệu lực 10 năm
Việc duy trì hiệu lực văn bằng bảo hộ bắt buộc thực hiện trong vòng 06 tháng tính đến ngày kết thúc hạn kỳ hiệu lực. Mọi thủ tục duy trì hiệu lực có thể thực hiện muộn hơn thời hạn quy định trên đây. Tuy nhiên không được quá 06 tháng kể từ ngày kết thúc kỳ hạn hiệu lực trước. Nếu không chủ văn bằng phải nộp thêm 10% lệ phí duy trì hiệu lực muộn.
VII. Phân biệt sáng chế và giải pháp hữu ích
Sáng chế và giải pháp hữu ích là hai khái niệm có những nét tương đồng. Tuy nhiên chúng ta không thể đồng nhất chúng. Theo đó, khái niệm sáng chế cũng được hiểu là giải pháp kỹ thuật dưới dạng sản phẩm hoặc quy trình nhằm mục đích giải quyết một vấn đề xác định bằng việc ứng dụng các quy luật tự nhiên. Như vậy, có thể xem giải pháp hữu ích là một dạng của sáng chế. Cụ thể 2 đối tượng này có những điểm tương đồng và khác biệt như sau:
1. Điểm giống nhau
- Sáng chế và giải pháp hữu ích đều những giải pháp kỹ thuật dưới dạng sản phẩm hoặc quy trình. Đây cũng là tiêu chí tiên quyết để xác định một đối tượng có thể được bảo hộ sáng chế hay không. Trường hợp đối tượng chỉ là một dấu hiệu, hình dáng,… thì sẽ được bảo hộ theo các cơ chế khác nhau của luật Sở hữu trí tuệ.
- Chúng đều phải sở hữu tính mới.
- Giải pháp hữu ích phải có khả năng áp dụng công nghiệp, phải thực hiện được việc chế tạo, sản xuất hàng loạt sản phẩm hoặc áp dụng lặp đi lặp lại quy trình là nội dung của sáng chế và thu được kết quả ổn định.
Phân biệt cơ bản giữa 2 khái niệm Sáng chế và Giải pháp hữu ích
2. Điểm khác nhau
- Điều kiện cấp văn bằng của Giải pháp hữu ích đơn giản hơn so với Sáng chế. Ngoài tính mới và khả năng áp dụng trong công nghiệp thì Sáng chế còn đòi hỏi trình độ sáng tạo.
- Thời gian bảo hộ giải pháp hữu ích ngắn hạn hơn so với thời gian bảo hộ sáng chế. Cụ thể, thời hạn bảo hộ của sáng chế là 20 năm kể từ ngày tiếp nhận đơn. Trong khi đó, giải pháp hữu ích là 10 năm.
Như vậy, bài viết trên đây vừa trình bày chi tiết về điều kiện bảo hộ đối với giải pháp hữu ích. Hi vọng những thông tin mà chúng tôi chia sẻ sẽ giúp bạn hiểu rõ những vấn đề liên quan đến giải pháp hữu ích. Ngoài ra, nếu có bất kỳ thắc mắc nào cần giải đáp, các bạn có thể liên hệ với Luật Hùng Sơn qua tổng đài 1900 6518 để được tư vấn tận tình trên cơ sở các quy định của pháp luật.
- Thành lập trung tâm tư vấn du học như thế nào? - 22/02/2023
- Tìm hiểu FTA gồm những nước nào? - 22/02/2023
- Điều kiện và thủ tục mở lớp dạy thêm ở nhà theo quy định - 22/02/2023
