logo

Đại xá là gì? Ý nghĩa của việc đại xá tại Việt Nam

Các đặc ân của nhà nước trong việc miễn giảm trách nhiệm hình sự hoặc hình phạt đối với những người phạm tội, thể hiện chính sách nhân đạo của Nhà nước ta. Thông qua các chính sách này cũng mở ra cho những chủ thể là những người phạm tội khả năng ăn năn hối cải, cải tạo, giáo dục trở thành người có ích cho xã hội và nhanh chóng tái hòa nhập cộng đồng. Vậy, đại xá là gì? Phạm nhân được đại xá trong trường hợp nào? Đây chắc hẳn là các câu hỏi được khá nhiều người thắc mắc và quan tâm. Chính vì vậy mà bài viết dưới đây chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu về vấn đề này.

Quảng cáo

Đại xá là gì?

Đại xá là gì không được quy định cụ thể tại bất cứ văn bản pháp luật nào. Tuy hiên có thể hiểu đại xá là sự khoan hồng của Nhà nước nhằm tha tội hoàn toàn cho một số loại tội phạm nhất định với hàng loạt người phạm tội nhân sự kiện quan trọng trong đời sống chính trị của đất nước.

Đại xá thuộc thẩm quyền của Quốc hội được Hiến pháp quy định, là hình thức miễn giảm trách nhiệm hình sự hoặc hình phạt cho một nhóm người cụ thể không xác định đã thực hiện tội phạm nhất định. Đại xá có thể được quyết định đối với nhóm người phạm tội hoặc đối với tội phạm hoặc kết hợp cả hai đối tượng. Thông thường quyết định đại xá được công bố nhân các dịp có sự kiện đặc biệt trọng đại của đất nước như sau khi cách mạng thành công, sau khi kháng chiến thắng lợi… Bằng việc công bố quyết định đại xá, vụ án không được khởi tố, người phạm tội trong phạm vi được đại xá chưa bị kết án có thể được miễn trách nhiệm hình sự; người đã bị kết án có thể được miễn hình phạt; người đang chấp hành hình phạt có thể được đình chỉ chấp hành hình phạt; người đã chấp hành hình phạt có thể được xoá án tích.

Bản chất của Đại xá là Tha, miễn hình phạt hoặc giảm nhẹ hình phạt cho một số loại tội phạm hoặc một loạt người phạm tội đã hoăc chưa bị truy tố, xét xử, thi hành án. Đại xá thường được thực hiện vào những dịp quan trọng trong đời sống chính trị của đất nước đối với người phạm tội trong bất kỳ giai đoạn nào, từ truy tố, xét xử đến thi hành án.

Quy định pháp luật về đại xá

Trên cơ sở những khái niệm và quy định được nêu cụ thể ở phần bên trên, chúng ta cũng sẽ có thể khái quát nội dung về chính sách đại xá trên một số khía cạnh như sau:

– Về mặt bản chất của chính sách đại xá:

Thực tế thì chính sách đại xá là một chính sách khoan hồng của Nhà nước, trong đó thực hiện việc không truy cứu trách nhiệm hình sự, tha tội hoàn toàn, miễn hình phạt cho một số loại tội phạm hoặc nhiều người phạm tội nhất định không phân biệt họ đang chấp hành hình phạt, đã bị truy tố hay xét xử hay chưa.

– Đối tượng áp dụng chính sách đại xá:

Là những người phạm tội trong tất cả các giai đoạn tố tụng (điều tra, truy tố, xét xử) hoặc đang thực hiện việc thi hành án.

Đại xá có thể được quyết định đối với nhóm người phạm tội hoặc đối với tội phạm hoặc kết hợp cả hai đối tượng. Đối tượng được đại xá là người phạm tội thực hiện các hành vi nêu trong văn bản đại xá, đang trong giai đoạn bị khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án.

– Điều kiện áp dụng chính sách đại xá:

Thực tế thì chính sách đại xá sẽ được áp dụng trong những sự kiện trọng đại, dịp quan trọng trong đời sống chính trị của quốc gia. Ở Việt Nam, Quốc hội sẽ căn cứ vào tình hình phát triển kinh tế xã hội, đời sống chính trị và mức độ nguy hiểm của hành vi phạm tội và tình trạng phạm tội để quyết định về việc đại xá hay không đại xá đối với những hành vi phạm tội hoặc loại tội phạm nào.

– Phạm vi áp dụng chính sách đại xá:

Quảng cáo

Áp dụng trên phương diện rộng, với hàng loạt hành vi phạm tội hoặc người phạm tội theo điều kiện nhất định.

– Hậu quả pháp lý chính sách đại xá:

Như đã phân tích, việc thực hiện và ban hành chính sách đại xá thể hiện sự khoan hồng, mang bản chất là tha tội hoàn toàn cho chủ thể là người phạm tội nên người được áp dụng biện pháp đại xá sẽ được xác định từ người phạm tội thành người không có tội, và sẽ không có án tích khi xem xét về lý lịch tư pháp. Người phạm tội sau khi được đại xá thì sẽ trở thành một công dân bình thường.

– Văn bản pháp lý quy định về vấn đề đại xá:

Chỉ được nêu tên trong Hiến pháp năm 2013, và Bộ luật Hình sự năm 2015, mà không có văn bản pháp lý nào quy định cụ thể về khái niệm, bản chất hay các nội dung cụ thể của vấn đề này.

Phân biệt đại xá và đặc xá

Dựa trên thực tế và các quy định của pháp luật, có thể phân biệt đại xá và đặc xá qua các tiêu chí sau:

Tiêu chí Đại xá Đặc xá
Định nghĩa Đại xá là sự khoan hồng của Nhà nước nhằm tha tội hoàn toàn cho một số loại tội phạm nhất định với hàng loạt người phạm tội nhân sự kiện quan trọng trong đời sống chính trị của đất nước. Đặc xá là sự khoan hồng đặc biệt của Nhà nước do Chủ tịch nước quyết định tha tù trước thời hạn cho người bị kết án phạt tù có thời hạn, tù chung thân nhân sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn của đất nước hoặc trong trường hợp đặc biệt.

(khoản 1 Điều 3 Luật Đặc xá 2018)

Bản chất Tha, miễn hình phạt hoặc giảm nhẹ hình phạt cho một số loại tội phạm hoặc một loạt người phạm tội đã hoăc chưa bị truy tố, xét xử, thi hành án. Miễn toàn bộ hoặc một phần hình phạt hoặc giảm nhẹ hình phạt, kể cả miễn trách nhiệm hình sự hoặc xóa án đối với một hoặc một số người nhất định hoặc một số đông người đang chấp hành hình phạt, trong trường hợp họ lập được công lớn hoặc đã quá già yếu hoặc mắc bệnh hiểm nghèo.
Thẩm quyền quyết định Quốc hội Chủ tịch nước
Đối tượng áp dụng Người phạm tội trong bất kỳ giai đoạn nào, từ truy tố, xét xử đến thi hành án. Áp dụng cho người phạm tội đang trong giai đoạn thi hành án phạt tù (tù có thời hạn, tù chung thân).
Thời điểm thực hiện Hiện nay, pháp luật chưa có quy định cụ thể về thời điểm đại xá. Tuy nhiên, đại xá thường được thực hiện vào những dịp quan trọng trong đời sống chính trị của đất nước. – Nhân sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn của đất nước.

– Trong trường hợp đặc biệt để đáp ứng yêu cầu đối nội, đối ngoại của Nhà nước.

(Căn cứ Điều 5 Luật Đặc xá)

Cơ sở ra quyết định Quyết định đại xá thường được đưa ra trong phiên họp Quốc hội và được các đại biểu thống nhất thông qua. – Người đề nghị đặc xá đáp ứng được điều kiện quy định tại Điều 11 Luật Đặc xá.

– Có đơn đề nghị đặc xá gửi đến Chủ tịch nước.

Hậu quả pháp lý Người được đại xá trở thành người không có tội. Đồng thời, cũng không có án tích trong lý lịch tư pháp của mình. Người được đặc xá được miễn chấp hành hình phạt còn lại nhưng không được xóa án tích ngay và vẫn có tiền án trong lý lịch tư pháp.

Ý nghĩa của việc đại xá tại Việt Nam:

Mỗi chúng ta đều đã biết, trong lịch sử gây dựng đất nước và giữ nước của dân tộc, ông cha ta vẫn luôn lấy nhân nghĩa làm trọng, và câu nói “đánh kẻ chạy đi, không ai nỡ đánh người quay lại” đã trở thành một đạo lý, một phương châm để đối nhân xử thế đáng quý của người Việt Nam.

Nhằm mục đích có thể phát huy truyền thống nhân đạo đó của dân tộc, với chính sách khoan hồng đại xá của Đảng ta, không biết đã có bao nhiêu phạm nhân đã được hoàn lương, trở về hoà nhập với cộng đồng, trở thành những con người lương thiện hơn và sống có ích cho gia đình, xã hội.

Bên cạnh đó, những người được đại xá sẽ được Nhà nước hỗ trợ tìm việc làm, giúp đỡ trong việc tái hòa nhập với cộng đồng, gia đình, để họ không quá mặc cảm, tự ti về bản thân. Hành động này cũng mang ý nghĩa nhân văn to lớn, từ đó cũng đã góp phần quan trọng giúp hạn chế việc những người đã được ân xá đó lại đi vào những con đường sai trái như trước đây.

Từ đó chúng ta có thể nói rằng, đại xá là một hành động mang ý nghĩa xã hội và nhân đạo cao cả.

Đại xá như vậy cũng chính  là một chủ trương lớn, có ý nghĩa chính trị quan trọng, khẳng định chính sách khoan hồng đặc biệt của Đảng, Nhà nước và thể hiện truyền thống nhân đạo của dân tộc ta đối với các chủ thể là những người phạm tội bị kết án phạt tù. Bên cạnh đó chính sách này cũng sẽ động viên, khuyến khích người bị kết án đang chấp hành hình phạt tù ăn năn hối cải, tích cực học tập, lao động, cải tạo để được hưởng đặc xá; giúp đỡ người đặc xá ổn định cuộc sống, phấn đấu rèn luyện trở thành người có ích cho xã hội.

Trên đây là toàn bộ thông tin của công ty Luật Hùng Sơn về “Đại xá là gì? Ý nghĩa của việc đại xá tại Việt Nam” .Nếu quý khách hàng còn bất kỳ thắc mắc gì cần được giải đáp, xin vui lòng liên hệ với chúng tôi thông qua Hotline 0964 509 555 hoặc đặt lịch ở văn phòng để được các chuyên viên tư vấn trả lời một cách nhanh gọn và chính xác nhất. Cảm ơn quý khách đã theo dõi bài viết. Trân trọng!

Vui lòng đánh giá!
Ls. Luyện Ngọc Hùng

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *


Tin mới

Các tin khác

Video tư vấn pháp luật

To-top
Developed by Luathungson.vn
Facebook Messenger
Chat qua Zalo
Tổng đài 19006518
Developed by Luathungson.vn