Quyết định là một trong những văn bản được nhà nước quy định vô cùng chặt chẽ về thẩm quyền ban hành và trình tự, hình thức của văn bản này. Qua những nội dung trong văn bản này mà chúng ta sẽ có những biện pháp, cách giải quyết các vấn đề trong thực tế. Để hiểu rõ hơn quyết định là gì và những quy định có liên quan, mời các bạn theo dõi bài viết dưới đây!
Quyết định là gì?
Quyết định là 1 loại văn bản có tính chất đặc biệt. Nó vừa là văn bản quy phạm pháp luật và cũng vừa là văn bản áp dụng pháp luật. Quyết định được ban hành bởi chủ thể có thẩm quyền.
Quyết định được dùng với mục đích đưa ra các biện pháp, thể chế, những quy định để thực hiện các chủ chương, chính sách của Đảng và nhà nước hay sử dụng để giải quyết công việc hàng ngày của các cá nhân có thẩm quyền, cơ quan, tổ chức.
Quyết định có tính chất là văn bản quy phạm pháp luật
Theo luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật năm 2015, các chủ thể có thẩm quyền ban hành Quyết định đó là:
Chủ tịch nước, Chánh án Toà án nhân dân tối cao; Thủ tướng Chính Phủ, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao; thủ trưởng cơ quan ngang bộ; bộ trưởng; tổng kiểm toán nhà nước; UBND các cấp;
Quyết định có tính chất là văn bản áp dụng pháp luật
Có thể nhắc tới như: Chủ tịch uỷ ban nhân dân các cấp; các đơn vị sự nghiệp của nhà nước; thủ trưởng các cơ quan nhà nước khác, cá nhân có thẩm quyền…
Quyết định tiếng Anh là gì?
Quyết định có tên tiếng Anh là: Decision
Thẩm quyền ban hành quyết định là ai?
Quyết định được các cơ quan nhà nước và cá nhân có thẩm quyền ban hành như: Chủ tịch nước, Chánh án Toà án nhân dân tối cao, Thủ tướng Chính phủ, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao, thủ trưởng cơ quan ngang bộ, bộ trưởng, Tổng Kiểm toán nhà nước, UBND các cấp, chủ tịch UBND các cấp, thủ trưởng các cơ quan nhà nước khác, những đơn vị sự nghiệp của nhà nước, cá nhân có thẩm quyền…
Tìm hiểu các loại quyết định?
Đối với các Quyết định có tính chất là văn bản quy phạm pháp luật, tuỳ vào thẩm quyền của mỗi chủ thể mà nội dung của quyết định sẽ được ban hành để giải quyết những vấn đề khác nhau:
Quyết định của Chủ tịch nước
Được ban hành với mục đích tổng động viên hay động viên cục bộ, công bố hay bãi bỏ tình trạng khẩn cấp tuy nhiên phải căn cứ vào nghị quyết của Ủy ban thường vụ Quốc hội; công bố và bãi bỏ tình trạng khẩn cấp nếu Uỷ ban thường vụ Quốc hội không thể họp được; hay những vấn đề khác thuộc thẩm quyền của Chủ tịch nước.
Quyết định của Thủ tướng Chính phủ
Biện pháp lãnh đạo, điều hành hoạt động của Chính Phủ cũng như hệ thống hành chính nhà nước từ trung ương tới địa phương; những chế độ làm việc với các thành viên trong Chính phủ, chính quyền địa phương cũng như các vấn đề khác
Biện pháp chỉ đạo, phối hợp hoạt động của những thành viên Chính phủ; kiểm tra hoạt động của những bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc chính phủ, chính quyền địa phương khi thực hiện đường lối, chủ trương của Đảng và chính sách pháp luật của Nhà nước.
Quyết định của Tổng kiểm toán nhà nước
Được ban hành với mục đích quy định các chuẩn mực kiểm toán nhà nước, các quy trình kiểm toán, hồ sơ kiểm toán.
Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh
Được ban hành với mục đích quy định chi tiết điều khoản, điểm được giao trong các văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nhà nước cấp trên; các biện pháp thi hành những văn bản quy phạm pháp luật của cấp trên về việc phát triển kinh tế – xã hội, ngân sách quốc phòng, an ninh tại địa phương và những biện pháp thực hiện chức năng quản lý của nhà nước ở địa phương
Ủy ban nhân dân cấp huyện, xã ban hành quyết định để quy định những vấn đề được giao
Đối với các Quyết định có tính chất là văn bản áp dụng pháp luật
Quyết định với tính chất là các văn bản áp dụng được những chủ thể có thẩm quyền thực hiện theo chức năng nhiệm vụ và quyền hạn mà pháp luật quy định. Bởi vậy quyết định được sử dụng với mục đích giải quyết nhiều công việc khác nhau.
Trong lĩnh vực tổ chức nhân sự
Quyết định trong lĩnh vực tổ chức nhân sự là toàn bộ các vấn đề có liên quan đến việc sử dụng con người trong các cơ quan như bầu, miễn nhiệm, bổ nhiệm, điều động, khen thưởng, cách chức…
Trong lĩnh vực xử lý vi phạm hành chính
Là hoạt động của những chủ thể có thẩm quyền, dựa vào các quy định của pháp luật hiện hành, quyết định áp dụng những biện pháp xử phạt hành chính và toàn bộ biện pháp xử lý vi phạm hành chính khác trong tổ chức, cá nhân có hành vi phạm hành chính.
Quyết định dùng để giải quyết khiếu nại, tố cáo bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp cho người dân
Đây là một trong số những quyết định giải quyết khiếu nại, tố cáo sẽ được coi là hợp pháp và mang tính khả thi khi đáp ứng được các yêu cầu cả về nội dung và hình thức.
Quyết định trong lĩnh vực tố tụng
Lúc này quyết định được sử dụng để thực hiện nhiệm vụ và quyền hạn của quy định pháp luật. Cụ thể như việc thụ lý các vụ việc dân sự, thay đổi thẩm phán, hội thẩm, áp dụng những biện pháp khẩn cấp tạm thời, các quyết định khởi tố, quyết định tạm đình chỉ giải quyết các vụ án…
Quyết định trong lĩnh vực đất đai
Quyết định trong lĩnh vực đất đai được sử dụng trong những trường hợp như: phê duyệt về việc quy hoạch; sử dụng đất; giao đất; quy định về giá đất.
Ngoài những nội dung vừa nêu ra quyết định còn được dùng nhiều trong các lĩnh vực khác như: Giáo dục, xây dựng, quốc tịch, …
Quyết định có phải là văn bản pháp luật không?
Quyết định là văn bản pháp luật, nó có thể là văn bản quy phạm pháp luật hay là văn bản áp dụng pháp luật
Tuy nhiên dù cho quyết định có thuộc loại văn bản nào thì cũng là văn bản pháp luật bởi nếu phân loại văn bản pháp luật thì nó sẽ được chia là 2 loại là văn bản quy phạm pháp luật với văn bản áp dụng pháp luật
Quyết định thuộc văn bản quy phạm pháp luật: Là những văn bản do cơ quan nhà nước, những người có thẩm quyền ban hành cũng như được bảo đảm thực hiện; nội dung của Quyết định là những quy phạm pháp luật; được trình bày theo đúng trình tự, thủ tục được quy định cụ thể theo Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật.
Quyết định thuộc văn bản áp dụng pháp luật: Với nội dung là mệnh lệnh đối với các cá nhân, tổ chức cụ thể và xác định; nó được thực hiện 1 lần trong thực tiễn; được ban hành theo hình thức, thủ tục theo đúng pháp luật quy định; và do các chủ thể có thẩm quyền ban hành.
Căn cứ để ban hành Quyết định
Không giống với văn bản hành chính, việc ban hành văn bản quy phạm pháp luật đã được điều chỉnh bởi Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật cùng những văn bản hướng dẫn thi hành. Cụ thể tạo khoản 1, Điều 61 của Nghị định 34/2016/NĐ-CP có hướng dẫn Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật thì: Dựa vào việc ban hành văn bản là văn bản quy phạm pháp luật có hiệu lực pháp lý cao hơn và đang có hiệu lực hay đã được công bố hoặc ký ban hành nhưng chưa có hiệu lực và phải có hiệu lực trước hay cùng thời điểm với văn bản được ban hành. Dựa theo ban hành văn bản bao gồm văn bản quy phạm pháp luật quy định thẩm quyền, các chức năng của cơ quan ban hành văn bản đó cùng với văn bản quy phạm pháp luật có hiệu lực pháp lý cao hơn trong quy định nội dung, cơ sở để ban hành văn bản.
Như vậy, đối với các văn bản quy phạm pháp luật thì căn cứ để ban hành phải là văn bản quy phạm pháp luật, chúng không căn cứ vào thực tiễn và ý kiến của các cơ quan chuyên môn hoặc cơ quan khác. Việc sắp xếp thứ tự căn cứ dựa theo văn bản quy phạm pháp luật quy định thẩm quyền, các chức năng ban hành văn bản rồi mới tới văn bản có hiệu lực pháp lý cao hơn đã được quy định nội dung văn bản.
Bởi vậy hiện nay việc ban hành văn bản quy phạm pháp luật và văn bản hành chính thì có quy định về căn cứ ban hành cụ thể, tuy nhiên chưa hướng dẫn cần phải ghi căn cứ văn bản nào trước, văn bản nào sau, văn bản được sửa đổi, bổ sung thì cần ghi như thế nào…
Theo ý kiến của nhiều chuyên gia, việc sắp xếp thứ tự căn cứ thì sắp xếp văn bản quy phạm pháp luật trước, còn văn bản có hiệu lực pháp lý cao hơn sẽ sắp xếp ở vị trí đầu tiên rồi mới tới văn bản có hiệu lực pháp lý thấp hơn có nghĩa là từ Luật rồi tới Nghị định, đến Thông tư….. Nếu 2 văn bản có giá trị pháp lý như nhau thì cần căn cứ vào thời gian ban hành để có thể sắp xếp, văn bản nào ban hành trước sắp xếp trước, ngược lại văn bản nào ban hành sau sắp xếp sau.
Về thể thức kỹ thuật trình bày phần căn cứ ban hành văn bản hành chính thì sử dụng chữ nghiêng, cuối mỗi căn cứ cần có dấu chấm phẩy, căn cứ cuối cùng là dấu chấm (đó là quy định mới của Nghị định 30/2020/NĐ-CP về công tác văn thư).
Lưu ý: Trong hoạt động cơ quan hành chính nhà nước, việc ban hành quyết định hành chính phải thường xuyên, số lượng quyết định hành chính ban hành rất nhiều. Tuy nhiên, việc xác định căn cứ để ban hành quyết định hành chính hiện nay vẫn còn chưa được quy định cụ thể. Bởi vậy, cần nắm bắt những quy định của pháp luật nêu trên để vận dụng sao cho cho phù hợp.
Cách thức soạn thảo hình thức của quyết định
Soạn thảo nội dung quyết định
Nội dung của quyết định được phân chia cụ thể theo kết cấu điều khoản. Tuỳ theo tính chất, phạm vi, quy mô của lĩnh vực sẽ được điều chỉnh mà người soạn thảo chọn lựa các yếu tố hình thức như: chương, điều, khoản, điểm để tiến hành phân chia nội dung quyết định sao cho phù hợp.
Nội dung của quyết định cũng bao gồm 3 phần là phần mở đầu, phần nội dung chính và phần kết thúc.
Phần mở đầu của quyết định, những người soạn thảo trình bày về cơ sở pháp lý cũng như cơ sở thực tiễn. Cơ sở pháp lý của quyết định sẽ được xác lập dựa theo nguyên tắc chung tương tự những văn bản quy phạm pháp luật có kết cấu điều khoản khác. Khi đó, người soạn thảo viện dẫn văn bản quy phạm pháp luật hiện hành sẽ quy định trực tiếp thẩm quyền của chủ thể ban hành cũng như văn bản quy phạm pháp luật quy định trực tiếp về nội dung công việc phát sinh sau từ “Căn cứ…”. Theo đó, cơ sở thực tiễn của quyết định sẽ là hành vi đề nghị của cấp dưới hay văn bản hành chính ghi nhận hành vi đề nghị của cấp dưới. Chẳng hạn: Phần mở đầu của quyết định do UBND huyện A ban hành về việc củng cố và hoàn thiện mạng lưới y tế cơ sở trong huyện được trình bày cụ thể như sau:
QUYẾT ĐỊNH
về việc củng cố và hoàn thiện mạng lưới y tế cơ sở
UỶ BAN NHÂN DÂN HUYỆN A
Căn cứ Luật Tổ chức chính quyền địa phương ngày 19 tháng 6 năm 2015;
Căn cứ Nghị định số …/…/NĐ-CP ngày… thảng… năm… của Chỉnh phủ về hệ thống tổ chức y tể địa phương;
Theo đề nghị của Trưởng phòng Y tế.
– Phần nội dung chính của quyết định được phân chia theo chương, điều, khoản, điểm tuỳ thuộc mỗi công việc phát sinh.
– Phần kết thúc của quyết định, người soạn thảo trình bày hiệu lực pháp lý bao gồm hiệu lực pháp lý về đối tượng (Ai có trách nhiệm thi hành quyết định này) và thời điểm bắt đầu có hiệu lực của quyết định (Quyết định này có hiệu lực kể từ ngày… tháng… năm…).
Soạn thảo hình thức của quyết định
Cơ cấu hình thức của quyết định sẽ được trình bày tương tự như mẫu dưới đây:
| UỶ BAN NHÂN DÂN TỈNH A | CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM |
| Số:… /QĐ-UBND | Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
A, ngày… tháng… năm… |
QUYẾT ĐỊNH
về việc điều động công chức
CHỦ TỊCH UỶ BAN NHÂN DÂN TỈNH A
Căn cứ…………………………………………………………………………..
Căn cứ…………………………………………………………………………..
Theo đề nghị………………………………………………………………….
QUYẾT ĐỊNH:
Điều 1……………………………………………………………………………
Điều 2……………………………………………………………………………
Nơi nhận: CHỦ TỊCH
– Như Điều 4;
– Lưu: VT, SNV.
Qua nội dung bài viết trên đây, chắc hẳn các bạn đã biết quyết định là gì? Các vấn đề pháp lý liên quan tới quyết định như thẩm quyền, nội dung, hình thức của quyết định ra sao? Nếu như còn bất cứ thắc mắc nào liên quan tới vấn đề này, hãy liên hệ ngay tới Luật Hùng Sơn để được giải đáp nhanh chóng nhé!
Lĩnh vực chuyên môn: Sở Hữu Trí Tuệ, Hợp Đồng, Tư Vấn Đầu Tư, Quản Trị Doanh Nghiệp.
- Dịch Vụ Luật Sư Ly Hôn Nhanh, Trọn Gói 2023 - 23/03/2023
- Mẫu hợp đồng thuê KOLs Mới Nhất 2023 - 06/03/2023
- Đăng ký mã vạch sản phẩm mới nhất năm 2023 - 23/02/2023
