Khi ly hôn hai vợ chồng không thỏa thuận được việc người nào có quyền nuôi con thì sẽ xử lý ra sao? Căn cứ vào các tiêu chí nào để tòa án nhân dân quyết định cho phép nuôi con? Những quy định về tranh chấp quyền nuôi con như thế nào, mời các bạn theo dõi bài viết dưới đây!
Tranh chấp quyền nuôi con là gì?
Tranh chấp quyền nuôi con khi ly hôn là 1 trong các dạng tranh chấp rất phổ biến khi cả hai vợ chồng tiến hành làm thủ tục ly hôn tại Tòa án nhân dân.
Thẩm quyền giải quyết tranh chấp quyền nuôi con?
Theo khoản 1 Điều 28 Bộ luật Tố tụng Dân sự năm 2015, vấn đề tranh chấp về quyền nuôi con sau khi tiến hành ly hôn thuộc thẩm quyền của Tòa án nhân dân. Theo đó, Tòa án nhân dân cấp huyện sẽ có thẩm quyền giải quyết các tranh chấp này dựa theo điểm a, Khoản 1, Điều 35 của Bộ luật Tố tụng Dân sự năm 2015.
Tranh chấp quyền nuôi con trên 7 tuổi
Pháp luật·có quy định về người trực tiếp nuôi dưỡng con tại điều 81 của Luật hôn nhân và gia đình số 52/2014/QH13. Quy định này có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2015:
Sau khi ly hôn, cha mẹ vẫn có quyền và nghĩa vụ trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con cái chưa thành niên, con đã trong độ tuổi thành niên mất năng lực hành vi dân sự hay không có khả năng lao động cũng như không có tài sản để tự nuôi mình căn cứ theo quy định của Luật này, Bộ luật dân sự và những luật khác có liên quan.
Vợ, chồng sẽ thỏa thuận về người trực tiếp nuôi con, nghĩa vụ và quyền của mỗi bên sau khi ly hôn đối với con cái; nếu không thỏa thuận được thì Tòa án nhân dân quyết định giao con cho 1 bên trực tiếp nuôi dựa vào quyền lợi về mọi mặt của con; trong trường hợp con từ đủ 7 tuổi trở lên thì cần phải xem xét nguyện vọng của con.
Con dưới độ tuổi 36 tháng được giao cho mẹ trực tiếp nuôi, ngoại trừ trường hợp người mẹ không có đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc và nuôi dưỡng, giáo dục con hay cha mẹ có thỏa thuận khác phù hợp hơn với lợi ích của con.
Làm thế nào để giành quyền nuôi 2 con
Cho dù ưu tiên sự thỏa thuận của cha mẹ về quyền nuôi con cái sau khi ly hôn tuy nhiên thực tế đâu phải lúc nào 2 vợ chồng cũng có thể thỏa thuận được vấn đề đó.
Nếu không thỏa thuận được thì Tòa án nhân dân sẽ quyết định giao con cho 1 bên trực tiếp nuôi căn cứ vào quyền lợi mọi mặt của con. Bên cạnh đó, quy định này còn căn cứ vào:
- Nếu con từ đủ 7 tuổi trở lên sẽ xem xét nguyện vọng của con;
- Con dưới độ tuổi 36 tháng thì giao cho mẹ trực tiếp nuôi con ngoại trừ trường hợp người mẹ không có đủ điều kiện để trực tiếp trông nom, chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục con hay cha mẹ có thỏa thuận khác.
Nếu gia đình có 2 con thì thực tế cho thấy, Tòa án nhân dân thường sẽ giao cho mỗi bên nuôi 1 con sau khi cũng dựa vào điều kiện của cả hai bên.
Do đó, nếu như một bên vợ hoặc chồng muốn giành được quyền nuôi cả 2 con thì bắt buộc họ phải chứng minh bản thân có đầy đủ điều kiện để có thể cung cấp mọi quyền lợi tốt nhất cho con về mọi mặt.
- Về điều kiện kinh tế: Cha/mẹ cần phải chứng minh rằng bản thân hoàn toàn có đầy đủ điều kiện để tạo điều kiện tốt nhất cho con cái sinh hoạt, học tập thông qua mức thu nhập hàng tháng, tài sản, nhà cửa ổn định… Bên nào có điều kiện tốt hơn sẽ giành được ưu thế hơn;
- Về điều kiện tinh thần: Cha/mẹ cần phải chứng minh bản thân có đầy đủ thời gian chăm sóc, giáo dục, dạy dỗ con cũng như ở bên cạnh con, tình cảm dành cho con. Hơn nữa, trình độ học vấn, văn hóa, ứng xử… của cha/mẹ cũng ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của con…
Bên cạnh đó, nếu có các chứng cứ, tài liệu về việc người còn lại không có đủ thu nhập để nuôi dạy 2 người con, không tạo điều kiện cho con môi trường tốt nhất hay có hành vi bạo lực gia đình… thì có thể gửi lên Tòa án.
Tòa án nhân dân sẽ căn cứ vào điều kiện thực tế của 2 bên vợ chồng nếu như nuôi cả 2 con để giao con cho người nào.
Kinh nghiệm giành quyền nuôi con tại Luật Hùng Sơn
Căn cứ vào quy định của Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014, Công ty luật Hùng Sơn xin tư vấn về giành quyền nuôi con khi ly hôn cụ thể như sau:
Bằng chứng lợi thế trước tòa án cho thấy đối phương có lỗi khi ly hôn
Khi ra tòa án, nếu như bạn chứng minh được đối phương là đối tượng có lỗi làm cho cuộc sống hôn nhân và không thể tiếp tục thì bạn sẽ giành được lợi thế trong việc giành quyền nuôi con.
Bạn cần đưa ra những bằng chứng chứng minh được rằng người vợ/chồng của mình đã có những hành động hay những vi phạm về đạo đức dẫn tới việc chấm dứt hôn nhân như:
- Ngoại tình,
- Bạo lực gia đình,
- Không thực hiện tốt nghĩa vụ của người chồng, người vợ
- …
Trên thực tế, việc chứng minh được vợ/chồng có lỗi trong khi ly hôn cũng góp phần giúp cho bạn giành những lợi thế đáng kể khi Tòa án nhân dân phán xét quyền nuôi con.
Yếu tố phẩm chất đạo đức là 1 trong các yếu tố quan trọng để Tòa án nhân dân quyết định việc giao con cho người nào trực tiếp nuôi dưỡng. Những người vợ/người chồng khiến cho đối phương ly hôn vì không chung thủy, bởi có hành vi bạo lực cũng thể hiện được đạo đức và phẩm chất của người đó không tốt.
Những bằng chứng đó có thể là :
- Video, hình ảnh về hành vi ngoại tình của chồng/vợ,
- Giấy tờ hình ảnh dùng để chứng minh thương tích do hành vi bạo hành gây ra,
- …
Chứng minh được thu nhập đảm bảo nuôi con
Điều kiện vật chất là yếu tố quan trọng tiếp theo mà Tòa án nhân dân sẽ xét đến khi phán quyết quyền nuôi con.
Đối tượng không có thu nhập ổn định rất khó đáp ứng được nhu cầu tối thiểu cho con cái của mình. Vì vậy, người trực tiếp nuôi dưỡng con cần phải là người có điều kiện vật chất để đảm bảo nuôi con.
Những nhu cầu tối thiểu dành cho 1 đứa trẻ như:
- Ăn uống đủ và đảm bảo dinh dưỡng,
- Mặc đủ, mặc ấm,…
- Đi học
- Có nơi ăn ở ổn định,…
Bạn cần phải chứng minh tình trạng tài chính ổn định, thông qua việc chứng minh mình có thu nhập đảm bảo nuôi con như là: bảng lương, sổ đóng bảo hiểm xã hội hay doanh thu bán hàng….
Đương nhiên, không phải cứ người nào có tài chính tốt hơn là sẽ giành được quyền nuôi con. Tuy nhiên, nếu bạn không chứng minh được thu nhập của mình bảo đảm việc nuôi con thì đây chắc chắn sẽ là 1 điều bất lợi đối với bạn trong việc giành quyền nuôi con.
Chứng minh được có thời gian quan tâm chăm sóc con
Những người trực tiếp nuôi dưỡng con cần phải có thời gian dành cho con.
Để trẻ em phát triển toàn diện, trẻ cần phải được đáp ứng tất cả về yếu tố vật chất và tinh thần.
Trong trường hợp bạn có kinh tế tuy nhiên lại không thể bố trí thời gian để chăm sóc, gần gũi con cái thì Tòa án nhân dân cũng khó có thể giao con cho các bạn trực tiếp nuôi dưỡng.
Vì vậy, nếu như đối phương thường xuyên phải đi lại xa nhà, không có nhiều thời gian bên con, bạn sẽ có thêm lợi thế trong cuộc chiến giành quyền nuôi con.
Cho dù đối phương có nền tảng tài chính cao hơn bạn nhưng nếu bạn chứng minh được họ không thể dành thời gian để chăm sóc con hay trực tiếp nuôi dưỡng con thì đó sẽ là điểm bất lợi lớn cho họ.
Yếu tố thời gian có thể được chứng minh thông qua thời gian làm việc của bạn mỗi tuần, hàng tháng, tính chất công việc đó có thường xuyên phải đi xa nhà hay không,…
Chứng minh được đối phương trong thời gian chung sống không quan tâm con, bạo lực với con,…
Nếu muốn trực tiếp nuôi dưỡng con, vợ/chồng cần phải là người có sự yêu thương và dành thật nhiều tình cảm cho con.
Vì vậy, nếu bạn chứng minh được đối phương khi chung sống thường xuyên có những hành vi bạo lực đối với con về thể xác hay tinh thần, không quan tâm, lo lắng cho con, không hoàn thành trách nhiệm của 1 người cha, người mẹ… thì bạn sẽ giành được lợi thế.
Để có thể phát triển toàn diện về thể chất và nhân cách, trẻ nhỏ cần được yêu thương và quan tâm. Nếu như không quan tâm lo lắng cho con thì rất khó nuôi dưỡng con tốt được.
Chứng minh bạn có được những điều kiện khác tốt hơn cho con sau ly hôn
Yếu tố vật chất là 1 trong các yếu tố quan trọng khi Tòa án nhân dân phán quyết quyền nuôi con. Tuy nhiên, đó cũng không phải là yếu tố quyết định.
Tức là cho dù đối phương có nền tảng tài chính cao hơn, bạn vẫn có thể giành được quyền nuôi con. Theo đó, điều kiện tài chính đảm bảo mà pháp luật nhắc đến không phải là những yêu cầu cho con có cuộc sống chất lượng cao và đầy đủ mọi thứ.
Do đó, người điều kiện về tiền bạc hay thời gian, các bạn cần chứng minh được mình có các yếu tố khác đảm bảo nuôi dưỡng con tốt hơn như là: tình cảm dành cho con, con muốn ở đối với bạn hơn, bạn có thể chăm sóc con tốt hơn,…
Chứng minh được các yếu tố trên, bạn sẽ giành được lợi thế gần như tuyệt đối khi Tòa án nhân dân phán quyết quyền nuôi con.
Tuy nhiên, trên thực tế, không phải lúc nào các bạn cũng dễ dàng và biết cách chứng minh được các lợi thế của mình. Các bạn cần phải chuẩn bị các giấy tờ hay tài liệu cần thiết để chứng minh cho Tòa án nhân dân rằng bạn có điều kiện kinh tế tốt hơn vợ/chồng hoặc ở mức đảm bảo nuôi con.
Bạn phải tìm cách chứng minh được mình có phẩm chất đạo đức tốt, điều kiện môi trường sống tốt cho con, thời gian cho con nhiều hơn đối phương… Cùng với đó, bạn cũng phải tìm ra những bất lợi khi cho con ở với đối phương để Tòa án nhân dân xem xét.
Ly hôn chưa bao giờ là một việc dễ dàng, đặc biệt với những người chưa có kinh nghiệm. Vì vậy, để chiếm ưu thế khi giành quyền nuôi con, các bạn cần sự tư vấn, trợ giúp pháp lý từ phía luật sư tại Luật Hùng Sơn.
Bài viết trên đây là những thông tin chi tiết về tranh chấp quyền nuôi con. Đừng quên theo dõi các bài viết tiếp theo của Luật Hùng Sơn để biết thêm về luật pháp nhé!