Nhượng quyền thương hiệu là gì? Các loại nhượng quyền thương hiệu cơ bản

“Nhượng quyền thương mại” hay “nhượng quyền thương hiệu” hiện nay không còn là một thuật ngữ xa lạ với nhiều người nữa. Để có thể hiểu sâu hơn nhượng quyền thương hiệu là gì, thủ tục chuyển nhượng quyền thương hiệu cũng như những quy định của pháp luật về nhượng quyền thương hiệu, hãy cùng Luật Hùng Sơn đọc bài viết dưới đây.

Khái niệm nhượng quyền thương hiệu là gì?

Nhượng quyền thương hiệu là một hoạt động thương mại và kinh doanh. Trong đó, một tổ chức hoặc một cá nhân nào đó được sử dụng thương hiệu của dịch vụ hoặc sản phẩm nhất định để tiến hành kinh doanh trong một thời gian với một ràng buộc tài chính nhất định. Khoản tài chính này có thể là một khoản chi phí hoặc là khoản tiền chia theo phần trăm lợi nhuận, doanh thu của cửa hàng.

Trong nhượng quyền thương hiệu, bên nhượng quyền sẽ cho phép bên nhận quyền tự mình tiến hành các công việc kinh doanh, mua bán dịch vụ/ hàng hóa theo các điều kiện như sau:

• Bên nhượng quyền thương hiệu sẽ có quyền hỗ trợ, kiểm soát cho bên nhận nhượng quyền trong quá trình kinh doanh.
• Việc cung cấp dịch vụ, mua bán hàng hóa sẽ được tiến hành theo cách tổ chức kinh doanh mà bên nhượng quyền đã đưa ra. Đồng thời việc cung cấp dịch vụ, mua bán hàng hóa cũng gắn liền với bí quyết kinh doanh riêng, tên thương hiệu, chiến lược quảng cáo, biểu tượng kinh doanh,….

Những lợi ích và hạn khi thực hiện nhượng quyền thương hiệu

Lợi ích

• Có sẵn thị trường

Thông thường nếu các thương hiệu muốn nhượng quyền thương hiệu thì họ đã có sẵn một lượng khách hàng nhất định và có chỗ đứng khá rõ ràng trên thị trường. Khi ấy nhượng quyền thương hiệu mới có giá trị. Vì có sẵn thị trường nên các bên nhận quyền sẽ không cần phải tốn thời gian để có thể định hình thương hiệu trên thị trường nữa. Mà thay vào đó, bên nhận quyền chỉ cần tập trung vào việc vận hành việc kinh doanh sao cho tốt.

• Chất lượng sản phẩm luôn được đảm bảo

Các hệ thống chuỗi cửa hàng nhượng quyền thường được kiểm tra, giám sát một cách chặt chẽ về mặt chất lượng. Bộ phận quản lý nhượng quyền sẽ luôn cố gắng để chất lượng sản phẩm hàng hóa, dịch vụ của các chi nhánh được đồng đều. Vì chỉ cần một của hàng trong chuỗi mắt xích lỏng, có thể sẽ gây ra thiệt hại đến cả chuỗi cửa hàng nhượng quyền của thương hiệu.

• Có quy trình bài bản từ quản lý đến sản xuất

Các quy trình từ việc thiết lập, trang trí cửa hàng, thuê mướn nhân viên, vận hành kinh doanh sẽ đều sẽ được hệ thống hóa. Quy trình này sẽ theo một sườn nhất định hoặc sẽ được chủ của thương hiệu phân bổ xuống từng cơ sở nhận nhượng quyền. Điều này với mục đích làm mọi việc dễ quản lý. rõ ràng hơn và hạn chế gặp rắc rối.

• Đào tạo có hệ thống

Tất cả nhân viên, và bên nhận nhượng quyền sẽ được đào tạo từ A-Z, từ các điều cần biết về thương hiệu, cách trình bày mọi thứ sao cho được chuyên nghiệp và bài bản nhất.

• Nhận được hỗ trợ tối đa từ bên nhượng quyền

Bên nhượng quyền có nghĩa vụ phải hỗ trợ tối đa các bên nhận quyền từ việc bày trí, marketing đến các vấn đề pháp lý. Điều này làm bên nhận nhượng quyền sẽ “dễ thở” hơn trong việc vận hành và quản lý quán.

Hạn chế

• Hạn chế quyền điều hành thương hiệu

Nếu các bên nhận nhượng quyền đã quyết định mở kinh doanh theo phương thức này, thì bên nhận quyền cần hiểu rõ một điều rằng là bạn không phải chủ sở hữu thương hiệu này.Mà họ chỉ đang được phép kinh doanh dưới tên thương hiệu của người khác. Bên nhượng quyền cũng có quyền kiểm soát đối với bên nhận quyền. Vì vậy nên nếu các bên nhận nhượng quyền thương hiệu mà không đáp ứng được yêu cầu của bên chủ nhượng quyền thì rủi ro mất hợp đồng nhượng quyền là rất cao và mọi việc đã làm, mọi thứ đã chuẩn bị có thể trở nên công cốc.

• Rủi ro kinh doanh chuỗi

Trong những chuỗi hệ thống lớn mà việc nhượng quyền rất phổ biến, các bên nhận nhượng quyền sẽ gặp rủi ro rất cao nếu như 1 mắt xích trong chuỗi cửa hàng nhận nhượng quyền bị dính “phốt”. Chẳng hạn như là thái độ của nhân viên không tốt, nguyên liệu nhập khẩu không nguồn gốc,… Điều này sẽ làm các khách hàng sẽ mặc định đánh giá tình hình của cả chuỗi hệ thống cửa hàng kinh doanh mà không cần biết các chi nhánh nhượng quyền giống nhau hay khác nhau.

• Cạnh tranh trong chuỗi

Tình trạng cạnh tranh trong chuỗi nhượng quyền là một tình trạng khó có thể tránh khỏi, nhất là tại các cửa hàng gần nhau. Cạnh tranh nhằm giúp các bên nhận quyền đạt được “target” doanh thu mà chủ nhượng quyền thương hiệu đã đề ra cho các cửa hàng.

• Không có sự sáng tạo trong kinh doanh

Khi nhận nhượng quyền thương hiệu, gần như mọi thứ đều từ cách bày trí, menu, quy trình sản xuất,… được bên nhượng quyền định sẵn cho các bên nhận thương hiệu. Chính các chính sách đều được bên chủ thương hiệu đưa xuống nên gần như việc sáng tạo trong kinh doanh là không có.

Điều kiện nhượng quyền thương hiệu

Theo quy định tại Điều 5, 6 của Nghị định 35/2006/NĐ-CP thì để có thể nhượng quyền thương hiệu thì các bên cần đáp ứng điều kiện sau:

Thứ nhất, đối với bên nhượng quyền thương hiệu:

• Hệ thống kinh doanh dự định thực hiện nhượng quyền phải hoạt động được ít nhất 01 năm;
• Nếu thương nhân Việt Nam là bên nhận quyền sơ cấp từ Bên nhượng quyền nước ngoài thì thương nhân Việt Nam này phải kinh doanh theo phương thức nhượng quyền thương hiệu với thời gian ít nhất là 01 năm tại Việt Nam trước khi thương nhân tiến hành cấp lại quyền thương mại;
• Đã thực hiện đăng ký hoạt động nhượng quyền thương hiệu;
• Dịch vụ, hàng hoá kinh doanh thuộc nhóm đối tượng của quyền thương hiệu không vi phạm quy định của pháp luật.

Thứ hai, đối với bên nhận quyền thương hiệu:

• Bên nhận quyền phải là thương nhân;
• Có đăng ký kinh doanh các ngành nghề phù hợp với đối tượng của quyền của thương hiệu dự định nhận.

Các mô hình nhượng quyền thương hiệu phổ biến hiện nay

Mô hình nhượng quyền toàn diện

Đây là một mô hình nhượng quyền “trọn gói”. Theo đó, bên nhận nhượng quyền thương hiệu sẽ có các hợp đồng ký với thời hạn từ 5 năm đến 30 năm tùy theo chi phí có thể bỏ ra và tiềm lực của công ty.

Khi nhượng quyền toàn diện, bên nhượng quyền sẽ cho phép bên nhận nhượng quyền được nhận 4 mảng chính trong hoạt động kinh doanh của mình đó là:

• Hệ thống ( mô hình, chiến lược, quy trình vận hành được chuẩn hóa, cẩm nang điều hành, chính sách quản lý,  huấn luyện, kiểm soát, tư vấn & hỗ trợ khai trương, hỗ trợ quảng cáo, tiếp thị sản phẩm);
• Bí quyết công nghệ kinh doanh/sản xuất;
• Hệ thống thương hiệu;
• Dịch vụ/Sản phẩm.

Thông thường khi thực hiện hình thức nhượng quyền này thì bên nhận nhượng quyền sẽ chịu 2 khoản phí cơ bản là phí hoạt động và phí nhượng quyền ban đầu. Thông thường bên nhượng quyền sẽ giúp bên nhận nhượng quyền trong chi phí thiết kế & trang trí cửa hàng, mua trang thiết bị, chi phí tiếp thị, quảng cáo, các khoản chênh lệch do mua nguyên vật liệu, hay chi phí tư vấn.

Mô hình nhượng quyền không toàn diện

Mô hình nhượng quyền không toàn diện có thể hiểu là bên nhượng quyền nhượng quyền một mảng nào đó. Ví dụ như nhượng quyền công thức và cung cấp, tiếp thị quyền sử dụng hình ảnh thương hiệu, nhượng quyền sản phẩm.

Khi thực hiện hình thức nhượng quyền theo mô hình này thì bên nhượng quyền sẽ không can thiệp và giám sát quá nhiều trong sản xuất khâu cũng như vận hành của bên nhận nhượng quyền.

Mục đích của hình thức này là bên nhượng quyền muốn tăng doanh thu, tạo “độ phủ” thương hiệu của mình trên thị trường. Từ đó, tạo ra khác biệt so với đối thủ cạnh tranh.

Mô hình nhượng quyền có tham gia quản lý

Mô hình nhượng quyền có tham gia quản lý thường được áp dụng tại  các chuỗi nhà hàng – khách sạn hay các chuỗi F&B lớn. Theo mô hình này thì ngoài việc cung cấp thương hiệu và hình thức kinh doanh thì bên nhượng quyền thương hiệu đồng thời cũng cung cấp cho bên nhận nhượng quyền người quản lý và điều hành. Việc làm này nhằm giúp việc giám sát cũng như vận hành kinh doanh dễ dàng hơn.

Mô hình nhượng quyền có tham gia đầu tư vốn

Ngoài việc thực hiện nhượng quyền thương hiệu cho bên nhận quyền thì bên nhượng quyền cũng sẽ đầu tư một số vốn nhỏ vào công ty nhận quyền. Điều này giúp bên nhượng quyền thương hiệu có tiếng nói hơn trong việc giám sát hoạt động kinh doanh của bên nhận nhượng quyền. Đồng thời, cũng có thể tìm hiểu được thêm các thông tin về thị trường mà mình mới thâm nhập.

Thủ tục nhượng quyền thương hiệu

Chuẩn bị hồ sơ

Hồ sơ đề nghị đăng ký hoạt động nhượng quyền thương hiệu bao gồm các tài liệu, giấy tờ sau:

• Đơn đề nghị đăng ký hoạt động nhượng quyền thương hiệu theo mẫu do Bộ công thương hướng dẫn.
• Bản giới thiệu về việc nhượng quyền thương hiệu theo mẫu do Bộ công thương quy định.
• Tài liệu xác nhận tư cách pháp lý của bên dự kiến nhượng quyền thương mại;
• Trong trường hợp có sự chuyển giao quyền sử dụng các đối tượng sở hữu công nghiệp mà đã được cấp văn bằng bảo hộ trước đó thì phải có văn bằng bảo hộ quyền sở hữu công nghiệp tại nước ngoài hoặc tại Việt Nam.

Các bước thực hiện

Thủ tục chuyển nhượng quyền thương hiệu được thực hiện theo các bước được quy định tại Điều 20 Nghị định 35/2006/NĐ-CP. Cụ thể như sau:

• Gửi bộ hồ sơ đề nghị đăng ký hoạt động nhượng quyền thương hiệu với đầy đủ các giấy từ, tài liệu như trên tới Bộ Công thương.
• Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ, cơ quan nhà nước có thẩm quyền sẽ thực hiện đăng ký hoạt động nhượng quyền thương mại. Sau đó vào Sổ đăng ký hoạt động nhượng quyền thương hiệu và phải thông báo bằng văn bản cho thương nhân về việc đăng ký đó.
• Trường hợp hồ sơ đăng ký nhượng quyền chưa hợp lệ hoặc chưa đầy đủ thì trong thời hạn 02 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được bộ hồ sơ đăng ký, cơ quan nhà nước có thẩm quyền phải gửi văn bản thông báo tới Bên dự kiến nhượng quyền để họ hoàn chỉnh, bổ sung hồ sơ;
• Các thời hạn nêu trên không kể thời gian mà Bên dự kiến nhượng quyền bổ sung, sửa đổi hồ sơ đề nghị đăng ký hoạt động nhượng quyền thương hiệu;
• Sau khi hết thời hạn nêu trên mà cơ quan Nhà nước có thẩm quyền từ chối việc đăng ký hoạt động nhượng quyền thương hiệu thì phải thông báo bằng văn bản cho Bên dự kiến nhượng quyền. Trong văn bản này phải nêu rõ lý do từ chối.

Những điều cần lưu ý khi thực hiện nhượng quyền thương hiệu

Những lưu ý đối với bên nhượng quyền thương hiệu

• Cần lưu ý đến việc đăng ký bản quyền từ sớm trước khi dự định thực hiện nhượng quyền thương hiệu;
• Bên nhượng quyền cần xây dựng được hệ thống kiểm soát về mặt chất lượng cũng như xây dựng hoạt động thanh tra, giám sát đối với bên nhận quyền;
• Cần có quy định rõ ràng về chế tài xử phạt trong trường hợp bên nhận quyền thương hiệu không thực hiện các thỏa thuận trong hợp đồng làm ảnh hưởng nghiệm trọng đến tên tuổi, hình ảnh và gây thiệt hại đến thương hiệu;
• Lưu ý về một số hàng hóa, dịch vụ nằm trong danh mục cấm kinh doanh tại Việt Nam,…

Những lưu ý đối với bên nhận quyền thương hiệu

• Cần nắm rõ thông tin của bên nhượng quyền như tình hình kinh doanh, thị trường, tốc độ kinh doanh, những chính sách ưu đãi và hiệu quả hoạt động của hệ thống;
• Cần nghiên cứu kỹ về thị trường mục tiêu mà mình muốn hướng đến;
• Cần nghiên cứu kỹ về hồ sơ nhượng quyền do bên nhượng quyền thiết lập như quy định về khai trương, vận hành, huấn luyện, kiểm tra,….;
• Lưu ý về chi phí nhượng quyền thương hiệu. Tại Điều 11 của Nghị định 35/2006/NĐ-CP đã quy định về các nội dung có thể có trong hợp đồng nhượng quyền, trong đó có giá cả, chi phí định kỳ và cách thức thanh toán của nhượng quyền thương mại. Tuy nhiên, vì là nội dung “có thể có” nên các điều khoản về chi phí nhượng quyền chỉ mang tính chất tham khảo.
• Bên nhận quyền cũng cần lưu ý về nội dung của hợp đồng nhận quyền.

Có nên nhượng quyền thương hiệu không?

Sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế đã mở ra ngày càng nhiều những cách thức, cơ hội kinh doanh kiếm tiền. Thay vì cần phải dành một thời gian dài để có thể nghiên cứu và phát triển tên tuổi một sản phẩm,  một thương hiệu hoàn toàn mới cũng như tiến trình kinh doanh thông thường, thì nhượng quyền thương hiệu cho phép chủ đầu tư có thể kiếm tiền nhanh chóng từ những thương hiệu đã được xây dựng sẵn trước đó. Ngoài ra, cần cân nhắc đến những mặt lợi ích và hạn chế khác của việc nhượng quyền thương hiệu mà Quý bạn đọc đưa ra quyết định về việc có nên nhượng quyền thương hiệu không.

Trên đây là nội dung thông tin về vấn đề nhượng quyền thương hiệu là gì. Trường hợp quý bạn đọc còn vấn đề gì chưa rõ, vui lòng để lại thông tin dưới bài viết này hoặc liên hệ hotline 1900.6518 để được hỗ trợ.

>> Có thể bạn quan tâm:

Thủ tục đăng ký Nhãn hiệu, Đăng ký Thương hiệu, logo mới nhất

Thủ tục đăng ký bản quyền tác giả mới nhất