Công đoàn là một tổ chức quan trọng trong doanh nghiệp, cơ quan nhà nước và những tổ chức chính trị, xã hội khác. Tổ chức này có vai trò rất quan trọng đối với người lao động bảo đảm hài hòa quyền và lợi ích hợp pháp của đối tượng lao động và đối tượng sử dụng lao động. Để hiểu rõ hơn công đoàn là gì và những thông tin liên quan, mời các bạn theo dõi bài viết dưới đây!
Công đoàn là tổ chức chính trị – xã hội rộng lớn trong giai cấp công nhân và của người lao động. Công đoàn được thành lập trên cơ sở tự nguyện, nó là thành viên trong hệ thống chính trị của xã hội Việt Nam, chịu sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam; công đoàn đại diện cho cán bộ, công chức, viên chức, công nhân và đối tượng lao động khác (họ được gọi chung là người lao động), cùng với các cơ quan nhà nước, tổ chức kinh tế, tổ chức xã hội chăm lo cũng như bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của những người lao động; tham gia quản lý nhà nước, quản lý kinh tế – xã hội, tham gia vào việc thanh tra, kiểm tra, giám sát hoạt động của cơ quan nhà nước, các tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp; tuyên truyền, vận động những người lao động học tập nâng cao trình độ, kỹ năng nghề nghiệp, chấp hành theo pháp luật, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Công đoàn Việt Nam mang tính chất giai cấp của giai cấp công nhân cùng với tính chất quần chúng. Công đoàn là thành viên của hệ thống chính trị được Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo, có quan hệ hợp tác đối với Nhà nước, phối hợp với những tổ chức chính trị – xã hội cũng như các tổ chức xã hội khác; tổ chức này hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Công đoàn Việt Nam trung thành với lợi ích của giai cấp công nhân dựa trên cơ sở gắn với lợi ích của quốc gia, lợi ích của dân tộc; có chức năng đại diện cho người lao động, hoạt động để chăm lo và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của những người lao động; tham gia vào việc quản lý nhà nước, quản lý kinh tế – xã hội; tham gia vào việc kiểm tra, thanh tra, giám sát hoạt động của cơ quan nhà nước, các tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp về các vấn đề liên quan tới quyền, nghĩa vụ của người lao động; tuyên truyền, vận động đối tượng lao động học tập, nâng cao trình độ, kỹ năng nghề nghiệp, tuân thủ pháp luật, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Tổ chức công đoàn là tổ chức chính trị – xã hội rộng lớn của các giai cấp công nhân và của đối tượng lao động Việt Nam (gọi chung là người lao động)
Tổ chức công đoàn trong doanh nghiệp, trong cơ quan nhà nước cũng như các tổ chức chính trị xã hội khác là 1 thành phần quan trọng ra đời nhằm giám sát, đảm bảo thực thi quyền lợi của những người lao động trong tổ chức đó.
Công đoàn có các đặc điểm dưới đây:
Công đoàn Việt Nam là tổ chức chính trị – xã hội của các giai cấp công nhân và của người lao động. Tổ chức này được thành lập trên cơ sở tự nguyện, đại diện cho những người lao động, chăm lo và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, quyền lợi chính đáng của người lao động. Công đoàn tham gia quản lý nhà nước, quản lý kinh tế – xã hội; tham gia vào việc kiểm tra, thanh tra, giám sát hoạt động của cơ quan nhà nước, các tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp về mọi vấn đề liên quan đến quyền, nghĩa vụ của những người lao động; tuyên truyền, vận động người lao động học tập, nâng cao trình độ và kỹ năng nghề nghiệp, chấp hành pháp luật, xây dựng cũng như bảo vệ Tổ quốc.
Chức năng quan trọng nhất của công đoàn đó là thực hiện chức năng đại diện, bảo vệ quyền cũng như lợi ích chính đáng của người lao động.
Sở dĩ, Công đoàn có chức năng như vậy là bởi hiện tại ở nước ta năng lực quản lý của các cấp chính quyền chất lượng vẫn còn thấp, hệ thống bộ máy Nhà nước Việt Nam vẫn còn tồn tại quan liêu, 1 số bộ phận có thái độ thờ ơ trước quyền lợi của người lao động.
Bên cạnh đó, thực tế thì tình trạng tham ô, tham nhũng, sách nhiễu, nhận hối lộ vẫn còn diễn ra khá phổ biến làm ảnh hưởng lớn đến lợi ích cũng như cuộc sống của người lao động.
Bởi vậy, công đoàn là bên có đủ sức mạnh để có thể đứng ra bảo vệ những người lao động chống lại mọi biểu hiện tiêu cực nói trên, 1 sự bảo vệ mà mang tính chất hoàn toàn khác hẳn so với chế độ tư bản chủ nghĩa.
Tuy nhiên, các bạn cần phải lưu ý rằng công đoàn đứng lên thực hiện chức năng này không có nghĩa là họ đấu tranh chống phá nhà nước, đấu tranh và đối kháng giai cấp.
Họ hoạt động dựa trên cơ sở tuyên truyền, vận động tập thể lao động, những người lao động đoàn kết sức mạnh tham gia vào công cuộc xây dựng đất nước ngày một giàu mạnh hơn.
Hơn nữa, Công đoàn tôn trọng bảo vệ Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa với tính chất Nhà nước của dân, do dân và vì dân. Công đoàn đứng dậy đấu tranh xóa bỏ những thành phần có biểu hiện tiêu cực, các đối tượng có thái độ lạc hậu tha hóa, có hành vi vi phạm đường lối chính sách và chủ trương của Đảng và Nhà nước.
Để thực hiện các chức năng trên, Công đoàn cần phải phối hợp với Chính quyền địa phương để hỗ trợ tìm kiếm việc làm cũng như tạo điều kiện việc làm cho đối tượng lao động; thực hiện tốt vai trò của mình trong người lao động đúng theo quy định pháp luật.
Công đoàn cần phải nhận thức đầy đủ khi thực hiện chức năng này về những vấn đề như sau:
Hiện nay, xã hội ngày càng phát triển theo đó công đoàn cũng đóng vai trò ngày càng quan trọng với người lao động. Tổ chức này có vai trò đại diện, bảo vệ các quyền và lợi ích chính đáng cho những người lao động, cho đoàn viên của công đoàn.
Vai trò của công đoàn trong việc ký kết thỏa ước lao động tập thể
Nội dung của thỏa ước lao động tập thể gồm các cam kết về việc làm, thời giờ làm việc, thời gian nghỉ ngơi, tiền lương, tiền thưởng, đảm bảo an toàn, vệ sinh lao động và các vấn đề đóng bảo hiểm xã hội của người lao động.
Thỏa ước lao động tập thể cũng chính là công cụ pháp lý mà công đoàn dùng để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp và chính đáng của tập thể người lao động.
Vai trò của công đoàn trong việc bảo đảm về tiền lương cho người lao động
Điều mà những người lao động quan tâm tới khi tham gia vào quan hệ lao động đó là tiền lương.
Để công đoàn cơ sở trong các doanh nghiệp có thể thực hiện tốt vai trò này, thì Điều 57 của Bộ luật lao động có quy định khi tiến hành xây dựng thang lương, bảng lương, định mức lao động thì những người sử dụng lao động cần phải tham khảo ý kiến của Ban chấp hành công đoàn cơ sở.
Vai trò của công đoàn trong việc tham gia giải quyết việc làm cho người lao động
Những người sử dụng lao động được quyền tạm đình chỉ công việc của những người lao động trong trường hợp cần thiết theo luật định.
Tuy nhiên, trước khi quyết định tạm đình chỉ công việc của những người lao động, người sử dụng lao động phải tham khảo ý kiến của Ban chấp hành công đoàn cơ sở. Điều này khẳng định tổ chức công đoàn cơ sở là tổ chức của người lao động, đại diện cho tập thể người lao động cũng như bảo vệ quyền lợi của người lao động.
Vai trò của công đoàn trong việc kỷ luật lao động và xử lý kỷ luật lao động
Kỷ luật lao động thể hiện rõ ràng trong bảng nội quy của doanh nghiệp do những người sử dụng lao động ban hành. Mặc dù vậy, người lao động lại là đối tượng chủ yếu cần phải thực hiện bản nội quy này.
Theo đó công đoàn dưới tư cách là đại diện tập thể người lao động có quyền tham gia đóng góp ý kiến xây dựng dự thảo nội quy lao động. Trước thời điểm ban hành nội quy lao động thì đối tượng sử dụng lao động cần phải tham khảo ý kiến từ Ban chấp hành công đoàn cơ sở trong doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, trong quá trình thực thi nội quy và xử lý kỷ luật lao động, công đoàn cũng có đóng vai trò tham gia, cụ thể là tham gia vào phiên họp xử lý kỷ luật lao động.
Như vậy công đoàn đóng vai trò rất quan trọng với người lao động đảm bảo hài hòa về quyền và lợi ích hợp pháp của những người lao động và bên sử dụng lao động.
Pháp luật hiện nay có quy định rõ ràng về quyền của người lao động làm việc trong những cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp gia nhập và các hoạt động công đoàn theo quy định. Theo đó, công đoàn cấp trên cơ sở có quyền và trách nhiệm vận động người lao động gia nhập công đoàn.
Như vậy việc tham gia vào công đoàn chính là quyền của người lao động, những người lao động có thể chọn tham gia hay không tham gia vào công đoàn. Mặc dù vậy, với vai trò của công đoàn như đã nêu bên trên thì việc tham gia vào công đoàn với người lao động là vô cùng cần thiết.
Căn cứ vào quyết định số 174/QĐ-TLĐ của Tổng liên đoàn lao động Việt Nam về việc ban hành điều lệ thì:
Những người Việt Nam làm công hưởng lương tại các đơn vị sử dụng lao động hoạt động hợp pháp trên lãnh thổ Việt Nam và những người Việt Nam lao động tự do hợp pháp, quy định này không phân biệt nghề nghiệp, giới tính, tín ngưỡng, tán thành trong Điều lệ Công đoàn Việt Nam, tự nguyện sinh hoạt trong 1 tổ chức cơ sở của công đoàn, thực hiện đóng đoàn phí theo quy định thì sẽ được gia nhập Công đoàn Việt Nam.
Khuyến khích người Việt Nam đi làm việc tại nước ngoài theo hợp đồng, những người nước ngoài lao động hợp pháp ở Việt Nam, tham gia vào các hình thức tập hợp của tổ chức Công đoàn Việt Nam.
Đoàn Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam có hướng dẫn chi tiết Điều này.
Quyền của đoàn viên
Nhiệm vụ của đoàn viên
Thủ tục gia nhập Công đoàn Việt Nam
Thẻ đoàn viên
Chuyển sinh hoạt công đoàn
Khi thay đổi nơi làm việc, các đoàn viên thông báo với công đoàn cơ sở nơi sinh hoạt hay nghiệp đoàn cơ sở nơi đang sinh hoạt về việc điều chuyển sinh hoạt công đoàn; trình thẻ công đoàn cũng như bày tỏ nguyện vọng sinh hoạt công đoàn với ban chấp hành công đoàn cơ sở hay nghiệp đoàn cơ sở nơi đến, để được tiếp tục sinh hoạt.
Ban chấp hành công đoàn nơi sinh hoạt cũ của các đoàn viên gạch tên và ghi giảm số lượng; khi đó ban chấp hành công đoàn nơi sinh hoạt mới bổ sung tên đồng thời ghi tăng số lượng.
Cán bộ công đoàn chính là người đảm nhiệm những chức danh từ tổ phó công đoàn trở lên qua hình thức bầu cử tại đại hội hay hội nghị công đoàn; được cấp có thẩm quyền chỉ định, tiến hành công nhận, tuyển dụng, bổ nhiệm vào những chức danh cán bộ công đoàn hay được giao nhiệm vụ thường xuyên trong việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ của tổ chức công đoàn.
Cán bộ công đoàn bao gồm cán bộ công đoàn chuyên trách cùng với cán bộ công đoàn không chuyên trách.
Nhiệm vụ
Quyền hạn
Qua bài viết trên, chắc hẳn các bạn đã biết công đoàn là gì? Những quy định có liên quan tới công đoàn. Đừng bỏ lỡ những bài viết tiếp theo của Luật Hùng Sơn nếu muốn biết thêm thông tin về vấn đề này nhé!
Effective Date: July 15, 2025 This Privacy Policy describes how the workflow automation application at… Đọc thêm
Khi doanh nghiệp của bạn phát triển hoặc tìm được một vị trí kinh… Đọc thêm
Việc mô tả nhãn hiệu một cách chính xác và đầy đủ là yếu tố… Đọc thêm
Việc xin cấp giấy phép lao động cho người nước ngoài làm việc tại… Đọc thêm
Mô tả nhãn hiệu là một phần quan trọng trong quá trình đăng ký nhãn… Đọc thêm
Tranh chấp thương mại là những mâu thẫu phát sinh trong hoạt động kinh doanh,… Đọc thêm
