Chủ biên là gì? Tìm hiểu quy định pháp luật về chủ biên

Chủ biên là một thuật ngữ khá quen thuộc trong cuộc sống hằng ngày của mỗi cá nhân. Chúng ta thường gặp thuật ngữ chủ biên trên những cuốn giáo trình, sách giáo khoa và các loại sách tham khảo khác có nhiều tác giả sáng tác hay trên những tờ báo, tạp chí. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết chủ biên là gì? Tổng chủ biên là gì? Chủ biên tiếng anh là gì? Chủ biên có nhiệm vụ quyền hạn như thế nào? Do vậy, để giúp Quý bạn đọc nắm rõ được vấn đề này, Luật Hùng Sơn chúng tôi xin cung cấp tới Quý vị những thông tin hữu ích về chủ biên.

Chủ biên là gì?

Theo từ điển tiếng Việt, chủ biên là người mà chịu trách nhiệm chính về tổ chức soạn thảo đề cương bao gồm các vấn đề về nội dung, mục đích, kế hoạch tiến hành biên soạn… một bộ sách hay một cuốn sách nào đó có một hoặc có nhiều tác giả cùng tham gia.

Chủ biên là người có năng lực chuyên môn, có uy tín và có khả năng bao quát được nội dung và chủ đề của tờ báo hay cuốn sách hoặc tạp chí.

Chủ biên có thể trực tiếp tham gia tuyển chọn, biên soạn một số chương, phần. Nếu chủ biên không trực tiếp tham gia tuyển chọn, biên soạn, thì chủ biên vẫn có nhiệm vụ phải hướng dẫn các tác giả hoàn thiện các chương mục và phải bảo đảm chất lượng tốt nhất cho bộ sách hay cuốn sách về cả hình thức và nội dung.

Chủ biên tiếng anh là gì?

• Chủ biên tiếng Anh là chief author/ chief editor.

Quy định của pháp luật về chủ biên

Pháp luật Việt Nam đã ghi nhận các quy định về chủ biên tại Thông tư 04/2011/TT-BGDĐT. Thông tư này đã quy định rõ về nhiệm vụ, quyền hạn của chủ biên; Trách nhiệm của chủ biên;…

Nhiệm vụ quyền hạn, trách nhiệm của chủ biên

Tại Điều 9 của Quy định việc lựa chọn, biên soạn, thẩm định, duyệt và sử dụng giáo trình giáo dục đại học được ban hành kèm theo Thông tư 04/2011/TT-BGDĐT đã ghi nhận nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của chủ biên của Ban biên soạn giáo trình như sau:

• Tổ chức biên soạn giáo trình theo đúng đề cương giáo trình đã được Hiệu trưởng phê duyệt.
• Chịu trách nhiệm về nội dung khoa học có trong giáo trình, tiếp thu những ý kiến góp ý của các nhà khoa học và ý kiến kết luận của Hội đồng thẩm định và quyết định về việc sửa chữa nội dung giáo trình theo góp ý, ý kiến kết luận này.
• Đề xuất với Hiệu trưởng bổ sung hoặc thay thế thành viên tham gia biên soạn giáo trình khi xét thấy cần thiết.
• Được hưởng các chính sách của cơ sở giáo dục đại học và các chế độ theo quy định hiện hành của Nhà nước đối với việc biên soạn giáo trình.

Phân biệt chủ biên với các loại tác giả

Chủ biên trong một tác phẩm mà có nhiều tác giả tham gia rất dễ gây ra nhầm lẫn với các loại tác giả trong Luật sở hữu trí tuệ. 

Thật vậy, chủ biên là người mà chịu trách nhiệm chính về tổ chức soạn thảo đề cương bao gồm các vấn đề về nội dung, mục đích, kế hoạch tiến hành biên soạn… một bộ sách hay một cuốn sách nào đó có một hoặc có nhiều tác giả cùng tham gia.

Còn các loại tác giả trong Luật sở hữu trí tuệ dựa theo nguồn gốc của các phẩm được quy định như sau:

• Tác giả là những người tạo ra tác phẩm gốc ( hay còn gọi là nguyên tác): Là những người bằng lao động sáng tạo trí tuệ để tạo ra tác phẩm với một chủ đề, nội dung, tư tưởng và cách thức thể hiện hoàn toàn mới.
• Tác giả của tác phẩm phái sinh: Là những người tạo ra tác phẩm mới từ tác phẩm của người khác mà đã được công bố trước đó, bao gồm:
  • Tác giả dịch thuật: là người dịch tác phẩm của người khác từ một loại ngôn ngữ này sang một loại ngôn ngữ khác. Các tác phẩm khoa học kỹ thuật, văn học nghệ thuật khi được diễn đạt bằng một ngôn ngữ thì phải tuân theo những nguyên tắc đặc thù, riêng biệt của ngôn ngữ đó.

Do vậy, khi chuyển tác phẩm gốc sang một ngôn ngữ khác thì người dịch phải có sự sáng tạo trong cách sử dụng ngôn ngữ trên cơ sở trí tuệ, tài năng sáng tạo của mình.

• • Tác giả phóng tác: Là người mà tạo ra tác phẩm theo phong cách sáng tạo của riêng mình dựa trên nội dung của một tác phẩm đã công bố trước đó.
  • Tác giả cải biên: Là người sáng tạo ra tác phẩm bằng cách thay đổi hình thức diễn đạt của tác phẩm gốc.
  • Tác giả biên soạn: Là người mà từ các tác phẩm và các tài liệu khác để tạo ra một tác phẩm mới theo sự sáng tạo của riêng mình.
  • Tác giả chú giải: Là người mà làm rõ nghĩa của một số câu, từ hoặc địa danh trong tác phẩm đã có trước đó.
  • Tác giả tuyển chọn: Là người mà sử dụng sự sáng tạo của mình để có thể tập hợp được một cách có chọn lọc những tác phẩm của một hay nhiều tác giả thành một tác phẩm tuyển chọn hoặc tuyển tập theo chủ đề nhất định.

Mọi thắc mắc liên quan đến chủ biên là gì, nhiệm vụ, quyền hạn, trách nhiệm của chủ biên hoay bất kỳ vấn đề gì của pháp luật về sở hữu trí tuệ, Quý bạn đọc vui lòng liên hệ hotline 19006518 đê được các chuyên viên của Luật Hùng Sơn giải đáp chi tiết và nhanh chóng nhất.

>> Có thể bạn quan tâm:

Thủ tục đăng ký Nhãn hiệu, Đăng ký Thương hiệu, logo mới nhất

Thủ tục đăng ký bản quyền tác giả mới nhất