Báo chí là gì? Một số thuật ngữ báo chí

Báo chí là gì? Nhiệm vụ và quyền hạn của báo chí. Một số thuật ngữ báo chí. Cùng Luật Hùng Sơn theo dõi bài viết dưới đây.

Báo chí là gì?

Theo điều 3 Luật Báo chí 2016: Báo chí là sản phẩm thông tin về các sự kiện, vấn đề trong đời sống xã hội thể hiện bằng chữ viết, hình ảnh, âm thanh, được sáng tạo, xuất bản định kỳ và phát hành, truyền dẫn tới đông đảo công chúng qua các loại hình báo in, báo nói, báo viết hay báo điện tử.

Nhiệm vụ và quyền hạn của báo chí

Báo chí có nhiệm vụ, quyền hạn sau đây:

• Thông tin trung thực về tình hình đất nước và thế giới phù hợp với lợi ích của đất nước và của Nhân dân;
• Tuyên truyền, phổ biến, góp phần xây dựng và bảo vệ đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, thành tựu của đất nước và thế giới theo tôn chỉ, Mục đích của cơ quan báo chí; góp phần ổn định chính trị, phát triển kinh tế – xã hội, nâng cao dân trí, đáp ứng nhu cầu văn hóa lành mạnh của Nhân dân, bảo vệ và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc, xây dựng và phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa;
• Phản ánh và hướng dẫn dư luận xã hội; làm diễn đàn thực hiện quyền tự do ngôn luận của Nhân dân;
• Phát hiện, nêu gương người tốt, việc tốt, nhân tố mới, điển hình tiên tiến; đấu tranh phòng, chống các hành vi vi phạm pháp luật và các hiện tượng tiêu cực trong xã hội;
• Góp phần giữ gìn sự trong sáng và phát triển tiếng Việt, tiếng của các dân tộc thiểu số Việt Nam;
• Mở rộng sự hiểu biết lẫn nhau giữa các nước và các dân tộc, tham gia vào sự nghiệp của nhân dân thế giới vì hòa bình, độc lập dân tộc, hữu nghị, hợp tác, phát triển bền vững.

Hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động báo chí

Đăng, phát thông tin chống Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam có nội dung:

• Xuyên tạc, phỉ báng, phủ nhận chính quyền nhân dân;
• Bịa đặt, gây hoang mang trong Nhân dân;
• Gây chiến tranh tâm lý.

Đăng, phát thông tin có nội dung:

• Gây chia rẽ giữa các tầng lớp nhân dân, giữa Nhân dân với chính quyền nhân dân, với lực lượng vũ trang nhân dân, với tổ chức chính trị, tổ chức chính trị – xã hội;
• Gây hằn thù, kỳ thị, chia rẽ, ly khai dân tộc, xâm phạm quyền bình đẳng trong cộng đồng các dân tộc Việt Nam;
• Gây chia rẽ người theo tôn giáo với người không theo tôn giáo, giữa người theo các tôn giáo khác nhau, chia rẽ các tín đồ tôn giáo với chính quyền nhân dân, với tổ chức chính trị, tổ chức chính trị – xã hội; xúc phạm niềm tin tín ngưỡng, tôn giáo;
• Phá hoại việc thực hiện chính sách đoàn kết quốc tế.

Đăng, phát thông tin có nội dung kích động chiến tranh nhằm chống lại độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

Xuyên tạc lịch sử; phủ nhận thành tựu cách mạng; xúc phạm dân tộc, anh hùng dân tộc.

Tiết lộ thông tin thuộc danh Mục bí mật nhà nước, bí mật đời tư của cá nhân và bí mật khác theo quy định của pháp luật.

Thông tin cổ súy các hủ tục, mê tín, dị đoan; thông tin về những chuyện thần bí gây hoang mang trong xã hội, ảnh hưởng xấu đến trật tự, an toàn xã hội và sức khỏe của cộng đồng.

Kích động bạo lực; tuyên truyền lối sống đồi trụy; miêu tả tỉ mỉ những hành động dâm ô, hành vi tội ác; thông tin không phù hợp với thuần phong mỹ tục Việt Nam.

Thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân; quy kết tội danh khi chưa có bản án của Tòa án.

Thông tin ảnh hưởng đến sự phát triển bình thường về thể chất và tinh thần của trẻ em.

In, phát hành, truyền dẫn, phát sóng sản phẩm báo chí, tác phẩm báo chí, nội dung thông tin trong tác phẩm báo chí đã bị đình chỉ phát hành, thu hồi, tịch thu, cấm lưu hành, gỡ bỏ, tiêu hủy hoặc nội dung thông tin mà cơ quan báo chí đã có cải chính.

Cản trở việc in, phát hành, truyền dẫn, phát sóng sản phẩm báo chí, sản phẩm thông tin có tính chất báo chí hợp pháp tới công chúng.

Đe dọa, uy hiếp tính mạng, xúc phạm danh dự, nhân phẩm của nhà báo, phóng viên; phá hủy, thu giữ phương tiện, tài liệu, cản trở nhà báo, phóng viên hoạt động nghề nghiệp đúng pháp luật.

Đăng, phát trên sản phẩm thông tin có tính chất báo chí thông tin quy định tại các điều trên.

Một số thuật ngữ báo chí

Bài báo

Theo một cách hiểu rộng và không mang tính chuyên ngành, bài báo là bất kỳ văn bản nào có tác gia công bố trên mặt báo, trừ những mẩu tin. Trong quan niệm mang tính chuyên ngành, bài báo là một tác phẩm báo chí có nội dung và hình thức hoàn chỉnh, xuất hiện như một bức thông điệp chứa đựng một thông tin cốt lõi, có mô tả, lý giải rõ ràng, cụ thể và logic về một sự kiện, hiện tượng hay vấn đề, quan niệm nào đó đang có ý nghĩa thời sự hay ý nghĩa xã hội quan trọng.

Tác giả bài báo phải tìm kiếm những mối liên hệ, xác định nguyên nhân, hệ quả, phân tích, xếp loại sự kiện.. Nội dung bài báo được tạo bởi những tư tưởng, quan niệm cơ bản, mang tính chính thống hay là quan niệm của một tập thể, cộng đồng kết hợp với những luận chứng, chứng cứ cụ thể.

Bút danh

Bút danh được hiểu là biệt hiệu của tác giả in trên sách, báo. Việc không sử dụng tên chính mà dùng tên tự đặt để khẳng định vai trò chủ thể và quyền sở hữu tác phẩm có thể xuất phát từ nhiều lý do khác nhau:

Lý do an ninh chính trị: tác giả cần bí mật để tự bảo vệ mình trước nguy cơ truy tố và khủng bố cá nhân

Vì tính nhu cầu tinh thần: bút danh theo kỷ niệm riêng tư, nhằm gửi gắm một ý nguyện, kỳ vọng nào đó…

Ký

Đây là thuật ngữ địa diện cho một nhóm thể loại văn xuôi tự sự không hư cấu, được sử dụng chung trong cả văn học lẫn báo chí như bút ký, phòng sự, du lý, nhật ký. Ký có thể lấy cốt truyện làm điểm tựa để triển khai chủ đề, song thường là những cốt truyện ít kịch tính. Trong quá trình tái hiện sự thật đời sống, ký chú trọng tới những vấn đề xã hội hơn là những tính cách con người cụ thể.

Ký là một loại, bao gồm nhiều thể khác nhau với dung lượng và độ dài ở mỗi thể hết sức cơ động và linh hoạt. Nội dung phổ quát của ký vẫn là những ấn tượng nếm trải tươi mới, sự tiếp xúc với con người hay sự kiện đặc biệt với những kỷ niệm không thể lãng quên.

Ngôn ngữ báo chí

Là ngôn ngữ đặc trưng của các quá trình truyền tải thông tin báo chí. Báo in truyền thống báo gồm nhiều thể loại, mỗi thể loại có những yêu cầu ngôn ngữ riêng phù hợp với đặc điểm truyền thông của từng thể loại. Chính vì thế, ngôn ngữ báo chí một mặt được hiểu như là tổng thể các ngôn ngữ thể loại. Sự đa dạng của thể loại dẫn đến sự đa dạng của ngôn ngữ báo chí.

Mặt khác, khái niệm ngôn ngữ báo chí được xác lập chủ yếu trong sự khu biệt với khái niệm ngôn ngữ văn học và ngôn ngữ đời sống tự nhiên.

Sự kiện

Sự kiện là một hiện tượng vật chất, tinh thần nào đó đã xảy ra, được nhận biết là có ý nghĩa xã hội quan trọng. Trong hoạt động truyền thông, sự kiện được quan tâm như là một đối tượng phản ánh chủ yếu , trực tiếp và cấp thiết của báo chí và văn học nghệ thuật.

Thể loại

Được hiểu là tập hợp những đặc điểm rút ra từ hàng loạt các tác phẩm ngôn từ, nghệ thuật, được khái quát và biểu hiện bằng một thuật ngữ có tính ổn định tương đối trong một hệ thống các phương tiện phản ánh đời sống và sáng tạo tác phẩm.

Trên đây là toàn bộ thông tin của công ty Luật Hùng Sơn về “Báo chí là gì? Một số thuật ngữ báo chí” Nếu quý khách hàng còn bất kỳ thắc mắc gì cần được giải đáp, xin vui lòng liên hệ với chúng tôi thông qua Hotline 0964 509 555 hoặc đặt lịch ở văn phòng để được các chuyên viên tư vấn trả lời một cách nhanh gọn và chính xác nhất. Cảm ơn quý khách đã theo dõi bài viết. Trân trọng!